ေငြရာသီ (ဒုတိယပုိင္း)

အခြန္ေဆာင္ရင္ လိုအပ္မဲ့ ေဖာင္နဲ့ တြက္ခ်က္ပံု အတိုခ်ုပ္ကို ေရးခဲ့ၿပီးမို့၊ အခြန္ေဆာင္ရင္ အခြန္ ေဆာင္ေငြ ေလ်ာ့နည္း ေစနိုင္မဲ့ အသံုးစားရိတ္မ်ား အေၾကာင္းကို

ေရးလိုပါတယ္။ အသံုးစားရိတ္မ်ား စာရင္းကို မသြားခင္ ဝင္ေငြ Income ကို၊ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ပံု အက်ဉ္းကို အရင္ေဖာ္ျပ လိုက္ပါရေစ။

ဝင္ေငြကို သတ္မွတ္ရာမွာ ---

အစိုးရကေန တိတိက်က် ဒါကေတာ့ျဖင့္ ဝင္ေငြ မဟုတ္ဘူးလို့ မသတ္မွတ္သ၍ ရရွိလာသမွ် ဝင္ေငြအားလံုးကိုဳ ဝင္ေငြလို့ သတ္မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်ဉ္း အားျဖင့္ --- Active Income အလုပ္လုပ္လို့ ဝင္တဲ့ လစာ၊ လုပ္ခနဲ့ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမွ ဝင္တဲ့ေငြ (Salary, wages and self employed) Portfolio ေငြေၾကး ေဈးကြက္မွာ ရင္းႏွီးျမုတ္ႏွံျခင္းျဖင့္ ရရွိလာတဲ့ အတိုးေငြ၊ ဘဏ္မွာ စုေဆာင္းျခင္းျဖင့္ ရရွိတဲ့ အတိုးေငြ၊ အျမတ္အစြန္းမ်ား (Dividends and interest) Passive Income အိမ္ဝယ္ အိမ္ေရာင္း၊ အိမ္ငွား၊ လုပ္ရာမွ ရရွိလာတဲ့ ဝင္ေငြနဲ့ ကိုယ့္မိတ္ေဆြနဲ့ စပ္တူ လုပ္ကိုင္ရာမွ ဝင္တဲ့ ဝင္ေငြ (Rental Real estate and limited partnership) Non-cash items ဥပမာ၊ ကား၊ အိမ္၊ ကြန္ျပဴတာ အစရွိသျဖင့္ လက္ခံရရွိတဲ့ ပစၥည္းမ်ား (ရရွိတဲ့ပစၥည္းကို ကာလတန္ဘိုး ေပါက္ေဈးနဲ့ သတ္မွတ္ၿပီး ဝင္ေငြအျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္) ၎တို့ကို ဝင္ေငြရရွိရာ ေနရာမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္နိုင္ပါတယ္။

Deductions

Itemized Deductions ဝင္ေငြမွျဖစ္ေစ၊ ဝယ္ယူ သံုးစြဲရာမွျဖစ္ေစ ေပးေဆာင္ရတဲ့ ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြ မွန္သမွ်ကို အခြန္ေဆာင္တဲ့အခါ အခြန္ေဆာင္ေငြ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ထည့္သြင္းနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ။ ။ ျပည္နယ္၊ ၿမို ့နယ္၊ ရပ္ကြက္တို့ကို ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြ (State and local) အိမ္ခြန္ေငြ (Real property taxes) ၊ ကိုယ္ပိုင္ ပိုင္ဆိုင္မႈအခြန္ေငြ (Personal property taxes) ၊ အိမ္ဝယ္ရန္ ေခ်းယူထားတဲ့ ေငြအတြက္ ေပးရတဲ့ အတိုးေငြ (Mortgage interest) ၊ ခြ်င္းခ်က္အေနနဲ့ ထုတ္ယူလို့ မရတဲ့ အခြန္ေငြ (Nondeductible taxes) ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဥပမာ။ ။ လူမႈဖူလုံေရးအတြက္ ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြ (Social Security taxes) အေမရိကန္ျပည္တြင္းကို သြင္းယူလာတဲ့ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ေပးေဆာင္ရတဲ့ အခြန္ေငြ (Excise taxes) ကိုဳေတာ့ အခြန္ေဆာင္ေငြ ေလ်ာ့နည္းဖို့ အတြက္ထည့္သြင္းလို့ မရပါဘူး။

Expenses

Medical expenses ကိုယ္အပါအဝင္ ကိုယ့္မိသားစုဝင္ အားလံုးနဲ့ ကိုယ့္အေပၚ မွီခိုတဲ့သူမ်ား အားလံုးရဲ့ ေဆးကုသမႈ၊ ကုန္က်မႈ (မ်က္လံုး၊ သြားနဲ့ အျခားေသာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ကုန္က်မႈ) Medical insurance premiums ေဆးကုသခြင့္လက္မွတ္ Health insurance အတြက္ ေပးေဆာင္ရတဲ့ ကုန္က်စားရိတ္၊ Long term care insurance premiums၊ ေရရွည္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ ကုသမႈအတြက္ ေပးေဆာင္ရတဲ့ ကုန္က်ေငြ၊ Qualified mortgage interest and points အိ္မ္ေခ်းေငြအတြက္ ေပးေဆာင္ရတဲ့ အတိုးေငြ၊ Investment interest ရင္းႏွီးျမႈတ္ႏွံမႈ ေခ်းယူေငြတြက္ ကုန္က်တဲ့ အတိုးေငြ၊ Education loan interest (Up to $ 2,500 per year)၊ ေက်ာင္းတက္ဖို့ အတြက္ ေခ်းယူထားတဲ့ေငြ ( ေခ်းယူေငြကို ေက်ာင္းဖိုး စာအုပ္ဖိုးနဲ့ ေက်ာင္းအသံုဳး စားရိတ္အတြက္ပဲ သံုးးစြဲရမွာျဖစ္ၿပီး ေနစားရိတ္ကိုဳ ထည့္သြင္းလို့ မရပါ )

Charitable contributions

အလႉေငြ ( ျဖတ္ပိုင္း မပါပဲနဲ့ဆို ေဒၚလာ၂၅၀ အထိ ထည့္သြင္းနိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး၊ ၂၅၀ေဒၚလာ္ အထက္ဆို ျဖတ္ပိုဳင္း ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလႉေငြအားလံုးကို အစိုးရက တရားဝင္ အသိအမွတ္ ျပုထားတဲ့ အဖြဲ့အစည္းကို လႉဒါန္းဖို့ လိုပါတယ္ )

Casualty and Theft Losses

သဘာဝ အနၲရာယ္ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးဆံုဳးရံႈးတဲ့ ဆံုဳးရံႈးမႈမ်ားနဲ့ ရဲ အေထာက္အထားပါရွိတဲ့ ပစၥည္း ေပ်ာက္ဆံုဳးတဲ့ေငြ။

Miscellaneous Deductions

အလုပ္သမားသမဂၢကို ေပးေဆာင္တဲ့ေငြ (Union dues)၊ အနိုင္ရတဲ့ေငြနဲ့ ညီမွ်တဲ့ ေလာင္းကစား ရံႈးေငြ၊ အခြန္ေဆာင္ဖို့ အတြက္ ကုန္က်ေငြ (Tax preparation fees)၊ ရင္းႏွီးျမႈတ္ႏွံမႈ အတြက္ ကုန္က်ေငြ (Investment expenses)၊ အလုပ္ရွာတဲ့ အတြက္ ကုန္က်ေငြ။

(Job hunting fees)

Moving Expenses အလုပ္တေနရာမွ အျခားတေနရာသို့ ေျပာင္းေရႊ့လုပ္ေဆာင္တဲ့ အတြက္ ကုန္က်ေငြ (အလုပ္ ေနရာသစ္မွာ အနည္းဆံုဳး ၃၉ ပတ္ ေနထိုင္ ရပါလိမ့္မယ္။)

ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြ ကေတာ့ ေယဘုဳယ် သေဘာဆန္ပါတယ္။ တကယ္ တြက္မယ္ဆိုဳရင္ ကိုဳယ့္ရဲ့ဝင္ေငြေပၚ မူတည္ၿပီး အေသးစိတ္ဖို့ လိုအပ္တဲ့ေနရာမွာ အေသးစိတ္ ရပါလိမ့္မယ္။

အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား Adjusted Gross Income (AGI) ၃၅၀၀၀ သာ ဝင္ေငြရွိမဲ့ သူမ်ား အေနနဲ့ေတာ့ ျဖတ္ပိုင္းေတြစုၿပီး အေသးစိတ္ဖို့ မလိုပါဘူး။ အစိုးရက သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ Standard deduction ကိုသာသံုးဖို့ ့လိုပါတယ္။ အဲဒီသူမ်ားအတြက္ Deductions ထက္ Credit ကပိုၿပီး အေရးႀကီးပါတယ္။

အခြန္ရွင္းတမ္း ျပန္အမ္းေငြ ပိုက္ဆံ အမ်ားဆံုးျပန္ရနိုင္မဲ့ နည္းလမ္းေတြကေတာ့ အမ်ားစုက ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ထုတ္နုတ္စရာ ကုန္က်စရိတ္။ အသံုးစရိတ္ေတြက မရွိဘူးမဟုတ္လား၊ ဒီေတာ့အစိုးရက ဝင္ေငြနည္းသူေတြကို ကူညီဖို့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ့ ဖန္တီးထားတဲ့ Tax credit program ေတြကိုပဲ အားကိုး ရေတာ့မွာေပါ့။ တခုေတာ့ရွိတယ္။ မေမ့ဖို့ပါ၊ အခုႏွစ္အတြင္းမွာ အလုပ္ျပုတ္လို့ အလုပ္ရွာၾကတဲ့။ အလုပ္ရဖို့ အတြက္ ေနရာေျပာင္းေရႊ့သူ ျမန္မာမ်ားဟာ။ အလုပ္ရွာေဖြစရိတ္။ ေျပာင္းေရႊ့စရိတ္ေတြ အတြက္ ထည့္သြင္းလို့ ရတယ္ေနာ့၊ အေတာ္မ်ားမ်ား ေဒၚလာ၃၀၀၀ ေလာက္ကုန္က်တယ္လို့ ၾကားရတယ္၊ ဒီေငြေတြဟာ ျပန္ရမဲ့ေငြေတြ ကိုယ့္ေငြေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ့၊ သြား ကလိန္း (Claim) တဲ့အခါ လုပ္ေပးသူကို ေမးဖို့ ေျပာဖို့မေမ့ပါနဲ့။

Child tax credit

ကေလး ၁ ေယာက္ကို ေငြ ၁၀၀၀ ျပန္ရပါမယ္၊ အိမ္ေထာင္ရွိၿပီး အခြန္ ခြဲေဆာင္သူ လင္မယားမ်ား အမ်ားဆံုး ဝင္ေငြ ၅၅၀၀၀ အထိ သတ္မွတ္ခ်က္ ထားပါတယ္၊ အဲဒီဝင္ေငြထက္ ေက်ာ္သြားမယ္ ဆိုရင္ ကေလးအတြက္ ေငြမရပါဘူး၊ လူပ်ုိ (သို့မဟုတ္) အိမ္ေထာင္ဦးစီးရဲ့ ဝင္ေငြ ၇၅၀၀၀အထိ သတ္မွတ္ပါတယ္၊

Child and dependent care credit (ကေလးထိန္းစရိတ္)

တခ်ုိ့ ျမန္မာ အလုပ္သမား မ်ားဟာ မိန္းမေရာ ေယာက်္ားပါ အလုပ္သြားတဲ့အခါ ကေလးကို ကေလးထိန္း ေက်ာင္းမွာ သြားထားရပါတယ္၊ ကုန္က်တဲ့ ကေလးထိန္း စရိတ္ကို အစိုးရက ကိုယ့္ရဲ့ဝင္ေငြ အေပၚမူတည္ၿပီး အခုလို ျပန္ေပးပါတယ္၊ ဝင္ေငြ ၁၅၀၀၀ ေအာက္ရွိတဲ့ (လူပ်ုိ။ အိမ္ေထာင္သည္ မခြဲပါ) သူအားလံုး။ အမ်ားဆံုး ကေလး ၁ ေယာက္ကို ၃၀၀၀ နဲ့ ၂ေယာက္က အထက္ကို ၆၀၀၀အထိ ျပန္ရမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ဝင္ေငြ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္သူ မ်ားကိုေတာ့ ေအာက္က Table မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အတိုင္းျပန္ေပး ပါလိမ့္မယ္။

OVER                BUT NOT OVER                   APPLICABLE %
   $0                             15, 000                             35%
15000                        17,000                            34%
17,000                        19,000                          33%
19,000                          21,000                          32%
21,000                          23,000                         31%
23,000                           25,000                        30%
25,000                            27,000                         29%
27,000                               29,000                          28%
29,000                               31,000                            27%
31,000                             33,000                           26%
33,000                            35,000                         25%
35,000                            37,000                        24%
37,000                            39,000                          23%
39,000                          41,000                         22%
41,000                         43,000                        21%
43,000                       No limit                           20%

တခ်ုိ့ ကေလးရွိသူမ်ားဟာ အခ်ိန္ျပည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္၊ သူတို့အတြက္ အခုလို တြက္ခ်က္ပါတယ္၊ အခ်ိန္ျပည့္ ေက်ာင္းတက္သူဟာ ဝင္ေငြ လံုးဝမရွိလို့ပဲ ျဖစ္ေစ။ ဝင္ေငြနည္းနည္းနဲ့ပဲ ျဖစ္ေစ။ ကေလးထိန္း စရိတ္ျပန္ရဖို့ အတြက္ အနည္းဆံုး ၁လကို ၂၅၀ (ကေလး ၁ေယာက္အတြက္)၊ (၂ေယာက္ထက္ အထက္အတြက္) ၅၀၀ ဝင္ေငြ ရွိရပါလိမ့္မယ္။

ဥပမာ။ ။ ကေလး ၁ေယာက္ရွိတဲ့အခ်ိန္ျပည့္ ေက်ာင္းသားတဦးဟာ။ ကေလးထိန္း စရိတ္ ၁ႏွစ္ကုိ ၄၀၀၀ ကုန္က်ၿပီး။ ဝင္ေငြ ၂၄၀၀၀ ရွိတယ္ဆိုၾကပါစို့၊ ျပန္ရမဲ့ေငြကို အခုလို တြက္ခ်က္နိုင္ပါတယ္။

ကေလးထိန္း ကုန္က်စရိတ္ ………………………………… ၄၀၀၀

ကေလး ၁ေယာက္အတြက္ အျမင့္ဆံုး ျပန္ရမည့္ေငြ ……… ၃၀၀၀

ျပန္ရမဲ့ ရာခိုင္နႈန္း (အထက္ပါ ဇယားကိုၾကည့္ပါ) x ၃၀%

……………………

ျပန္ရမဲ့ေငြ ၉၀၀ ျဖစ္ပါတယ္။

အထက္က ဥပမာမွာ ကုန္က်စရိတ္က ၄၀၀၀ ျဖစ္ေပမဲ့။ ၄၀၀၀ကို မယူပါဘူး၊ ကေလး ၁ေယာက္ အတြက္ အျမင့္ဆံုး ျပန္ရမဲ့ေငြ ၃၀၀၀ ကိုသာ ၃၀ ရာခိုင္နႈန္းနဲ့ ေျမွာက္ၿပီး ကေလးထိန္း ကုန္က်စရိတ္ကို ျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ကေလး ၂ေယာက္ အထက္ဆိုရင္ အျမင့္ဆံုး ျပန္ရမဲ့ေငြ (Credit) ၆၀၀၀ကို ၃၀ ရာခိုင္နႈန္းနဲ့ ေျမွာက္ပါ၊ ၁၈၀၀ ျပန္ရပါလိမ့္မယ္၊ ျပန္ရေငြ ပမာဏနဲ့ ရပံုေလးေတြ သိၿပီဆိုရင္ သူ့ရဲ့စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းမ်ားကိုလည္း သိဖို့ လိုပါလိမ့္ဦးမယ္။

ဥပမာ။ ဘယ္သူ့ကို မိမိရဲ့ကေလး အျဖစ္။ မွီခိုသူအျဖစ္ ထည့္သြင္းနိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ေပါ့၊ ျမန္မာ အမ်ားစုမွာ ေငြျပန္ရလို ေဇာနဲ့ စည္းကမ္းမ်ားကို မသိပဲ ကိုယ့္ကေလး သူမ်ားေပး claim သူမ်ားကေလး ကိုယ္ယူ claim လုပ္တဲ့အခါ အစိုးရနဲ့ ျပႆနာ တက္ရတတ္ၿပီး Tax ဖိုင္ claim ခြင့္ ၄။ ၅။ ၆ႏွစ္ အပိတ္ခံရသလို။ ႀကီးေလးတဲ့၊ ဒါဏ္ေငြမ်ားလည္း အရိုက္ခံၾကရတယ္ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ စည္းမ်ဉ္းေတြကို သိရင္ ေရွာင္ၿပီးကြင္းၿပီး ေငြေတြ ျပန္ရနိုင္မယ္ေလ၊ ဒီသေဘာပါ။

Qualifying Child (ကေလးအျဖစ္ ထည့္သြင္းခြင့္ စည္းကမ္း)

မိမိရဲ့ကေလး အျဖစ္။ မွီခိုသူအျဖစ္ မိမိရဲ့ နာမည္ေအာက္မွာ ထည့္သြင္းမယ္ဆိုရင္ ---

Relationship Test

ကေလးဟာ မိမိရဲ့ကေလး၊ မယားပါ၊ လင္ပါ၊ ေမြးစားကေလး၊ (သို့မဟုတ္) ကိုယ့္ရဲ့ ညီအကို ေမာင္ႏွမ တဝမ္းကြဲ၊ (သို ့မဟုတ္) တနည္းနည္းနဲ့ ေဆြမ်ုိးေတာ္စပ္သူ ျဖစ္ရပါမယ္။

Domicile Test

ကေလးဟာ ကိုယ္နဲ့အတူ အခြန္ေဆာင္တဲ့ ႏွစ္ရဲ့ အနည္းဆံုး ၆လ အတူ ေနထိုင္မႈရွိရပါမယ္။

Age Test

ကေလးဟာ အသက္၁၉ႏွစ္ ေအာက္၊ သို့မဟုတ္ အသက္၂၄ႏွစ္ ေအာက္။ အခ်ိန္ျပည့္ ေက်ာင္းသားျဖစ္ ရပါမယ္၊

Joint return test

ကေလးဟာ သူ့ရဲ့ အိမ္ေထာင္နဲ့တြဲၿပီး အခြန္ေဆာင္ထားျခင္း မရွိရဘူး။ ဆိုလိုတာက သူ့မိဘႏွင့္ အတူ Tax Claim ထားျခင္း မရွိရဖူး။

Citizenship Test

မွီခိုသူဟာ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ မကၠဆီကို နိုင္ငံသား (သို့မဟုတ္) အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ ရွိသူက ေမြးစားတဲ့ ကေလးျဖစ္ရပါမယ္။

Self Support Test

ကိုယ့္ရဲ့ မွီခိုသူအျဖစ္ ထည့္သြင္းမဲ့ ကေလး (သို့မဟုတ္) မွီခိုသူဟာ သူ့ရဲ့ စားဝတ္ေနေရး ကုန္က်စရိတ္ရဲ့ တဝက္ကို သူ့ ဘာသာ ကုန္က်တယ္ဆိုရင္၊ မွီခိုသူအျဖစ္ မထည့္သြင္းနိုင္ပါဘူး။ မွတ္ခ်က္။ ။ ကေလးကို မွီခိုသူ အျဖစ္ထည့္သြင္းသူဟာ ကေလးရဲ့ မိဘအရင္း ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ Personal dependency exemption ၁ေယာက္ကို ၃၅၀၀ ကိုယ့္ရဲ့ ဝင္ေငြမွ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

Qualifying Relative (မွီခိုသူအျဖစ္ ထည့္သြင္းခြင့္ စည္းကမ္း)

အထက္က သတ္မွတ္ခ်က္နဲ့ မညီတဲ့ ကေလးအေနနဲ ့အခု ေဖာ္ျပမဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ့ ညီညြတ္ေနမယ္ ဆိုရင္၊ အခြန္ေဆာင္သူ အေနနဲ့ သူတို့ကို မွီခိုသူအျဖစ္ ဆက္လက္ ထည့္သြင္းနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Relationship or member of household Test

မွီခိုသူဟာ ကိုယ့္ရဲ့ကေလး။ ေဆြမ်ုိးျဖစ္စရာ မလိုပါဘူး၊ ကိုယ့္အိမ္မွာ ကိုယ္နဲ့အတူ ၆လ အထက္အတူ ေနၿပီး၊ သူ့အတြက္ ကိုယ္က ေထာက္ပံ့ေပးထားမယ္ ဆိုယင္ မွီခိုသူ အျဖစ္ထည့္သြင္း နိုင္ပါတယ္။

Gross Income Test

မွီခိုသူအျဖစ္ ထည့္သြင္း ခံရမဲ့သူရဲ့ ၁ႏွစ္တာ ဝင္ေငြဟာ ၃၅၀၀ ထက္ေက်ာ္လို့ မရပါဘူး၊

Support Test

မွီခိုသူဟာ ကိုယ့္ကိုယူၿပီး အခြန္ေဆာင္မဲ့သူရဲ့ ေထာက္ပံ့မႈကို တဝက္ေက်ာ္ လက္ခံရရွိဖို့ လိုပါတယ္။

Joint return test

မွီခိုသူဟာ တဦးဦးနဲ့့တြဲၿပီး အခြန္ေဆာင္( Tax Claim )ထားျခင္း မရွိရဘူး၊

Citizenship Test

အေမရိကန္ နိုင္ငံသား (သို့မဟုတ္) အေမရိကားမွာ တရားဝင္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိသူ ျဖစ္ရပါမယ္။

အခုလို စည္းကမ္းေတြကို သိထားၿပီ ဆိုရင္ အစိုးရဆီ မိမိေဆာင္ထားတဲ့ တႏွစ္တာ အခြန္ေတာ္ေငြထဲက Tax Claim ၿပီး ေငြမ်ားမ်ား ျပန္လိုခ်င္တဲ့ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား အဖို့ ဘာလုပ္ရမလဲ ဆိုတာ အနည္းငယ္ မွန္းဆလို့ ျဖစ္လာပါ လိမ့္မယ္၊ အျခားသူရဲ့ ကေလးကို ယူၿပီး Claim ခ်င္ရင္ လိပ္စာေျပာင္းထားဖို့ လိုပါလိမ့္မယ္။ ကေလးက ေက်ာင္းတက္တယ္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းကို ကိုယ့္လိပ္စာနဲ့ အပ္ထားဖို့ လိုပါလိမ့္မယ္၊ ဒီ၂ခ်က္ကို ျပင္ဆင္ ထားမယ္ဆိုရင္ပဲ ကိုယ့္အတြက္ လံုေလာက္ပါၿပီ၊ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဗဟိုအစိုးရရဲ့ သံသယရွိမႈ စစ္ေဆးျခင္းကို ခံရပါလိမ့္မယ္။

ေနာက္ထပ္ ေငြရမဲ့ တေနရာကေတာ့ Earned Income Credit (EIC) လို့ေခၚတဲ့။ ဝင္ေငြနည္းတဲ့ သူေတြကို အစိုးရက ကူညီတဲ့ ေငြပဲျဖစ္ပါတယ္။

EIC ရရွိဖို့ အတြက္ အခြန္ေဆာင္သူတိုင္း ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားနဲ ့ျပည့္စံုမႈ ရွိရပါမယ္၊

• အလုပ္လုပ္ၿပီး အလုပ္က ဝင္တ့ဲဝင္ေငြ ျဖစ္ရပါမယ္၊
• ကေလးမရိွတဲ့ သူအတြက္ စုစုေပါင္း ၁ႏွစ္တာ ဝင္ေငြဟာ ၁၂ ၈၈၀ ေဒၚလာ ေအာက္ျဖစ္ရပါမယ္၊
• အိမ္ေထာင္သည္၊ ကေလးမရွိရပါဖူး၊ အတူတြဲၿပီး အခြန္ေဆာင္သူရဲ့ ဝင္ေငြဟာ ၁၅၈၈၀ ေအာက္သာ၊
• ကေလး ၁ဦး ရွိမယ္ဆို၊ ဝင္ေငြ ၃၈၆၄၆ ေဒၚလာသာ ရွိရပါမယ္၊
• ကေလး ၁ဦး ထက္မက ရွိၿပီး၊ အိမ္ေထာင္သည္နဲ့ အတူတြဲမယ္ဆိုရင္ ၄၁၆၄၆ သာ၊
• ကေလးရဲ့ လူမႈဖူလံုေရး နံပါတ္ ( Social Security Number ) ရွိရပါမယ္။
• အိမ္ေထာင္သည္၊ အတူမတြဲပဲ၊ ခြဲၿပီး အခြန္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္ မရဘူး၊ တြဲၿပီး ေဆာင္ရပါမယ္။
• အေမရိကန္နိုင္ငံသား (သို့မဟုတ္) တရားဝင္ အျခားနိုင္ငံသား ျဖစ္ရမယ္။
• နိုင္ငံျခားမွာ သြားေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ရာမွ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြ မျဖစ္ရဘူး။
• ရင္းႏွီးျမုတ္ႏွံမႈမွ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြဟာ ၂၉၅၀ ေဒၚလာထက္ မပိုရဘူး။
• ထည့္သြင္းမဲ့ ကေလးဟာ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲၿပီးျဖစ္တဲ့ အခ်က္မ်ားနဲ့ ကိုက္ညီမႈ ရွိရပါမယ္
• ထည့္သြင္းတဲ့ ကေလးကို အျခားတေယာက္ဆီမွာ ထည့္သြင္းခြင့္ မေတာ့ရွိဘူး။
• အခြန္ေဆာင္သူဟာ အနည္းဆံုး အသက္ ၂၅ႏွစ္ နဲ ့၆၅ႏွစ္ၾကားမွာ ရွိရပါမယ္။
• အခြန္ေဆာင္သူဟာ အျခား အခြန္ေဆာင္သူ တဦးရဲ့ မွီခိုသူအျဖစ္ ထည့္သြင္း အခြန္ေဆာင္ျခင္း မရွိရဘူး
• အေမရိကန္နိုင္ငံ အတြင္းမွာ ၆ လေက်ာ္ ေနထိုင္သူ ျဖစ္ရပါမယ္
• ဝင္ေငြဟာ အတိုး၊ ရွယ္ယာ၊ ပင္စင္၊ လူမႈဖူလံုေရး အတြက္ရရွိတဲ့ေငြ၊ မိန္းမနဲ့ ကေလး ေထာက္ပံ့ေၾကး က ရရွိတဲ့ေငြ၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးေငြ၊ မိဘကို ေစာင့္ေရွာက္မႈက ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြနဲ့ စစ္ျပန္မ်ား အတြက္ ေပးတဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးေငြ မျဖစ္ရပါဘူး။

စည္းကမ္းခ်က္ေတြ မ်ားလြန္းလို့ မေၾကာက္သြားပါနဲ့ဦး၊ က်ေနာ္တို့ ျမန္မာအမ်ားစုဟာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ စည္းကမ္းမ်ားနဲ့ အားလံုး ကိုက္ညီမႈ ရွိနိုင္တဲ့ အတြက္ ျပန္ရၾကတာ မ်ားပါတယ္၊ တခ်ုိ ့မသိတဲ့ သူေတြေလာက္သာ က်န္ေနခဲ့တာပါ။

ျပန္ရမဲ့ေငြကို အခုလို တြက္ခ်က္ ၾကည့္နိုင္ပါတယ္ ---

ေဖာ္ျပလိုက္တဲ့ ဇယားအတိုင္း ေငြျပန္ရ ပါလိမ့္မယ္၊ ဇယားကိုၾကည့္ပါ၊

အထက္က ဇယားမွာ သတိျပုရမဲ့ အခ်က္က ေဖာ္ျပထားတဲ့ ဝင္ေငြဟာ Adjusted Gross Income သာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ကိုယ့္ရဲ့ဝင္ေငြ စုစုေပါင္း Gross Income မဟုတ္ပါဘူး၊ Gross Income စုစုေပါင္း ဝင္ေငြထဲက မွီခိုသူအတြက္ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ရွိတဲ့ ေငြနဲ့ ျဖတ္ေတာက္ခြင့္ရွိတဲ ့အသံုးစရိတ္မ်ားကို နႈတ္ၿပီးမွသာ Adjusted Gross Income ကိုေရာက္မွာပါ၊ အရင္ ေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ တြက္နည္းကို သတိရေအာင္ ထပ္တြက္ ေပးလိုက္ပါမယ္။

စုစုေပါင္းဝင္ေငြ Gross Income ၄၀,၀၀၀

အစိုးရ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ ၇၈၅၀ (အိမ္ေထာင္ဦးစီး) လူပ်ုိ ၅၃၅၀ ( Standard Deduction )

Exemption မွီခိုသူအတြက္ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ (၂ေယာက္) ၇၀၀၀

မိမိရဲ့ Adjusted Gross Income က ၂၅ ၁၅၀

မိမိျပန္ရမဲ့ Earned Income Credit က။ ကေလး ၁ေယာက္နဲ ့ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၄၀၉ ျဖစ္ပါတယ္၊

ဥပမာ တြက္နည္းပါ။

Earned Income Credit ကို။ ႏွစ္ကုန္မွ တလံုးတရင္းတည္း ျပန္ယူတာမ်ုိး မဟုတ္ပဲ။ ကိုယ့္ရဲ့ တပတ္စာ၊ သို့မဟုတ္ ၂ပတ္ တခါ ရတ့ဲ လစာဝင္ေငြနဲ့အတူ ႀကိုယူထားခ်င္လည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ Advance Earned Income Credit လို့ ေခၚပါတယ္၊ ကိုယ့္ရဲ့ အလုပ္ရွင္ဆီမွာ W5 Form ကိုေမးၿပီး ျဖည့္ပါ၊ အစီအစဉ္က အသစ္ျဖစ္တဲ့ အတြက္ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကမွ စတာပါ) တခ်ုိ ့အလုပ္ရွင္ေတြ မသိေသးပါဘူး၊ www.irs.gov မွာ ေဖာင္ကို ယူျဖည့္ၿပီး အလုပ္ရွင္ကို ေပးလို့ ရပါတယ္၊ လိုအပ္တဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြက အတူတူပါပဲ။ သေဘာက အပတ္စဉ္ ကိုယ့္ကိုေပးသြားမဲ့ ေငြဟာ အခြန္လြတ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ေငြ အမွန္အကန္မ်ားမ်ား ျပန္ရမဲ့ေနရာ ကေတာ့ အသက္ႀကီးလို့ ပင္စင္ ယူတဲ့အခါ သံုးစြဲဖို့ စုေဆာင္းထားတဲ့ ေငြစုမႈ အတြက္ အစိုးရက အကူအညီ ေပးတဲ့ေငြ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဝင္ေငြနည္းသူေတြ အတြက္ပဲ ျပန္ရမဲ့ အစီအစဉ္ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေငြစုတဲ့အခါ ေအာက္ပါ ေနရာမ်ားမွာ စုဖို့ လိုပါတယ္။

Traditional or Roth IRA

Simple IRA

401 (k), including designated Roth 401 (k)

403 (b), including designated Roth 403 (b)

Salary reduction SEP

Governmental 457 plan

Section 501 (c) (18) plan

ကိုယ့္ရဲ့ဝင္ေငြ ( Adjusted Gross Income ) နဲ့ Filing Status ေပၚမူတည္ၿပီး ၅၀၊ ၂၀၊ ၁၀ ရာခိုင္နႈန္း အစရွိသျဖင့္ ျပန္လည္ ရရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ Adjusted Gross Income ၁၆၀၀၀ ရွိတဲ့ လူလြတ္ အခြန္ေဆာင္သူနဲ့ ၃၂၀၀၀ ရွိတဲ့ အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္ေဆာင္သူမ်ား အေနနဲ့ Credit ၅၀ ရာခိုင္နႈန္း။ အမ်ားဆံုး ၂၀၀၀ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာ။ ။ မိမိရဲ့ (Adjusted Gross Income) ၀င္ေငြက ၁၆ ၀၀၀၊ စုေငြက ၂၀၀၀ ဆိုရင္ ၁၀၀၀ (၅၀% x ၂၀၀၀)၊

အျခားေသာ Credit မ်ားကို အထက္မွာ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီေနရာမွာ အတိုခ်ုပ္ၿပီးပဲ သတိရေအာင္ ေျပာလိုက္ပါ့မယ္။

• ကိုယ့္မွာ အိမ္ရွိရင္ အိမ္အတြက္ ေပးထားတဲ အခြန္ေငြကို ျပန္ရမယ္။
• အိမ္ဝယ္ဖို ့ေခ်းယူတဲ့ ေငြအတြက္ ျပန္ေပးရတဲ့ အတိုးအတြက္ ျပန္ရမယ္။
• ေက်ာင္းတတ္ဖို့ ေခ်းယူထားတဲ့ ေငြအတြက္ ျပန္ေပးရတဲ့ အတိုးေငြကို ကိုယ္ဝင္ေငြေပၚ မူတည္ၿပီး ၂၅၀၀ အထိ ျပန္ရမယ္။

အိမ္ေထာင္ ကြဲေနသူမ်ား၊ ကိုယ့္ရဲ့ ခင္ပြန္း (သို့မဟုတ္) မိန္းမက ဝင္ေငြ အရမ္းမ်ားလို့ ေငြျပန္မရနိုင္ဘူး ဆို၊ ဝင္ေငြနည္းတဲ့ မိန္းမ (သို့မဟုတ္) ခင္ပြန္းကို ေထာက္ပံ့ေၾကး (Alimony) ၂ ဦး သေဘာတူ ေပးလိုက္ပါ၊ အဲဒီလို ေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ ဝင္ေငြမ်ားသူရဲ့ ေငြကို ေလ်ာ့နည္းေစမွာ ျဖစ္ၿပီး။ ေငြျပန္ ရနိုင္ပါလိမ့္မယ္၊ တဖက္မွာလည္း ဝင္ေငြျမင့္ၿပီး ျပန္ရ လာနိုင္စရာေတြ ရွိပါတယ္၊ အေျခအေန အေပၚ မူတည္ပါတယ္၊ အခု က်ေနာ္ ေဖာ္ျပခဲ့သမွ် ေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းလုပ္သူမ်ား အေနနဲ့ေတာ့ အသံုး သိပ္မဝင္နိုင္ပါဘူး၊ ဝင္ေငြနည္းတဲ့ ေကာ္လံျပာ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ပဲ ေရးတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့နိုင္ၾကပါေစ။

source:peoplemediavoice                                                                                ေက်ာ္ၿငိမ္းမိုး

ေငြရာသီ (ပထမပုိင္း)

ဒီလိုႏွစ္သစ္ ေရာက္တိုင္း အားလုံးနည္း အမ်ုိးမ်ုိးနဲ့ ေငြကိုသဲ့ ယူေနၾကတဲ့ အထဲမွာ ကိုယ္လည္း က်န္မေနခဲ့ဖို့ အတြက္ အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားကို ႏွစ္ကုန္လို့

အစိုးရဆီက အခြန္ေတာ္ရွင္းတမ္း ေငြယူပံု ယူနည္းမ်ားကို စံနစ္တက်ေလး ျဖစ္ေအာင္ သိသေလာက္ကို အပိုင္းခဲြၿပီး ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။

ႏွစ္တႏွစ္ရဲ့ ဇနၷဝါရီလကေန ဧၿပီလ အထိဟာ အေမရိကန္မွာ ယခင္ႏွစ္က မိမိအလုပ္ လုပ္ထားသမွ်၊ ရထားသမွ်၊ အစိုးရကို ေပးေဆာင္ထားသမွ် အခြန္ေတာ္ေငြမ်ားကို ျပန္လည္ရရွိဖို့ ျပန္လည္အခြန္ေတာ္ဆပ္ဖို့ ၁ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေစာင့္လာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာမ်ားအဖို့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တဖြားဖြား အားက်မခံ ေလာဘေတြ အၿပိုင္တက္ၾက ရေတာ့မယ့္ ကာလတခု ဆိုလည္းမမွားပါ။ တေယာက္နဲ့ တေယာက္ စံုစမ္းၾကမယ္ ၿပီးခဲ့ႏွစ္က ေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ ဘယ္ေလာက္ ျပန္ရသလဲ၊ ကေလး ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ထည့္ ကလိန္း (Tax Claim)လည္း၊ ေအးဟယ္..ဒီႏွစ္ေတာ့ ငါေရာ ငါ့ေယာက်္ားပါ အလုပ္ လုပ္ေတာ့ ကေလး ၁ေယာက္တည္းနဲ့ ကလိန္း(Claim)ရင္ ျပန္မွရပါ့မလား ေအ….! မသိေတာ့ပါဘူး...အစရွိသျဖင့္ ေပါ့ေလ..... ရပ္ကြက္ထဲက စံုစီနဖါ အသံေတြ ခပ္စိတ္စိတ္ ၾကားရေတာ့မယ္။

တခ်ုိ့က်ျပန္ေတာ့လည္း ၁ႏွစ္လံုး အလုပ္ မလုပ္ရလို့ ႏွစ္အကုန္မွာ သူမ်ားေတြရဖို့ ေငြတြက္ေနခ်ိန္မွာ အၾကံမရ ျဖစ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိၾကမည္။ ျမန္မာအမ်ားစု အဖို့ ဒီရာသီမွာ အစိုးရ အခြန္ေတာ္ေငြ ျပန္ေပးရဖို့ထက္၊ ျပန္ရဖို့အတြက္ ေျခခ်င္း လိမ္ေနၾကသည္။ ဘယ္သူ့ဆီကို (Tax Preparer)သြားတြက္ရင္ ေငြပိုရမယ္၊ ဘယ္သူ့ ဆီကိုသြားရင္ေတာ့ ေငြေတာ့ ပိုေပးရတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အမ်ားႀကီးျပန္ရတယ္၊ သိသေလာက္ မွတ္သေလာက္ ေလးေတြနဲ့ မ်ားမ်ား ျပန္ရမဲ့ နည္းလမ္းေတြကို စံုစမ္းၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး အၾကံကုန္ေတာ့ ေမာင္ထံု အခ်ုပ္ထဲေရာက္ ဆိုၾကသလို ဒုကၡေတြ တေပ်ာ္ႀကီးႏွင့္ အစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးျပန္ ေတာင္းတာ ခံၾကရ၊ ၂ႏွစ္ကေန ၅ႏွစ္အထိ အခြန္ေဆာင္ေငြ ျပန္ရျခင္း အပိတ္ခံၾကရတဲ့ အျဖစ္မ်ုိးကိုလည္း ဒီရာသီမွာ ေတြ႕ရတာ ဒုနဲ့ေဒး အေမာေတြေပါ့။

သူ့ ကေလးေတြကို ငါ့စာရင္းထဲမွာ ယူကလိန္း(Claim)မယ္၊ ငါ့ကေလး ေတြကို သူ့ အထဲမွာ ေပးကလိန္း(Claim)၊ ဒီလို ကေလးေမွာင္ခို အေရာင္းအဝယ္မ်ား၊ ထိုင္းတို့ မေလးရွား တို့ကိုေက်ာ္ၿပီး အေမရိကန္မွာ လာေရာက္ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ရာသီလည္းျဖစ္သည့္ စာရြက္ေပၚမွ အရႈတ္အရွင္းမ်ား။ အေမရိကား အခ်ုိ့ေဒသတြင္ အမ်ားစုက အဂၤလိပ္စာ မတတ္၊ အဂၤလိပ္စကား မတတ္၊ ပညာေရးနဲ့ အလွမ္းေဝး၊ ေလ့လာမႈနဲ့ အလွမ္းေဝး၊ ရရာအလုပ္ လုပ္ၾကရသူမ်ား ဆိုေတာ့လည္း၊ ဥပေဒေတြ၊ တရားဝင္တာ ေဘာင္ဝင္တာ မဝင္တာေတြ ဘာမွ မစဉ္းစားအား၊ လတ္တေလာ အလုပ္ျဖစ္ကာ ေလာေလာဆယ္ မ်ားမ်ားေငြျပန္ရဖို့ ရတဲ့ေငြနဲ့ စက္နႈိးရင္ ေဒါက္ဝွီး…. ဆိုၿပီး အခ်ိန္မေရြး ေမာင္းထြက္ၿပီး အလုပ္သြားလို့ရတဲ့ ကားဝယ္ဖို့၊ ျမန္မာျပည္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ မိဘ၊ ညီအကို၊ ေမာင္ႏွမေတြကို အလႉဒါနျပုၾကသူငွါ အကူေငြေလး ထည့္ဖို့အတြက္ လာမဲ့ေဘးကို ေျပးေတြ႕ ၾကသူမ်ားလည္း ရွိေနၾကသည္။

ဒါေတြဟာ သိပ္ အဆန္းႀကီးေတာ့လည္း မဟုတ္ပါ။ အလကား ရမဲ့ေငြ၊ ရမဲ့ေငြကလည္း က်ပ္ေငြ မဟုဳတ္.. ေဒၚလာ..ေလ၊ ဒီလို မရွိဆင္းရဲသားေတြပဲ ဒီေရာဂါျဖစ္တာ လားဆိုေတာ့ အဲ့ဒီလိုလည္း မဟုတ္ျပန္ေသး၊ အေမရိကန္မွာ အႀကီးအက်ယ္ ခ်မ္းသာၾကတဲ့ ဘဏ္သူေဌးမ်ား၊ လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္ႀကီးမ်ား၊ ကုမၼဏီ အရာရွိႀကီးမ်ား ေတြလည္း ဒီလိုပဲျဖစ္ၾကသည္။ အစိုးရကို ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ ရယူဖို့ ျဖစ္ျဖစ္ တကယ့္ ထိတ္ထိတ္ႀကဲ စာရင္းကိုင္ ပညာရွင္မ်ားကို ႏွစ္စဉ္ ေဒၚလာသိန္းနဲ့ခ်ီ ေပးငွားရမ္းၿပီး၊ မေပးသင့္တာေတြကို ျပန္ရေအာင္၊ နည္းနည္း ေပးရမဲ့ဟာေတြကို ေလ်ာ္ျပစ္ေအာင္၊ မ်ားမ်ားေပးရမဲ့ ဟာေတြကို နည္းသတဲ့နည္း ေပးရေအာင္၊ အခ်ုိ့ဆို ေဘာင္ထဲကေန လံုးဝ မေပးရေအာင္ အထိ အတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပုၿပီး လုပ္ေဆာင္ဖို့ ငွားရမ္းၾကရတာပဲ မဟုတ္လား။ ဒီလို သိတတ္နားလည္သူ မ်ားကို ငွားရမ္းလုပ္နိုင္ၾကသူ မ်ားေတာင္ အစား မေတာ္ တလုတ္ဆိုသလို ေျခေခ်ာ္ လက္ေခ်ာ္ လဲက်ရေသးရင္ မရွိဆင္းရဲသား ျမန္မာမ်ားအဖို့ အခုလို ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၾကတာကို ခႊင့္လႊတ္လို့ေတာ့ ရသည္၊ ရမည္။

သို့ေသာ္ အေကာင္းဆံုးက တရားဥပေဒနည္း လမ္းတက် လုပ္ေဆာင္နိုင္ရင္၊ လုပ္ေဆာင္တတ္ရင္ ေတာ့လည္း အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းေလးေတြကို နားလည္ထားမယ္၊ စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းေလးေတြ ထဲကပဲ ကိုယ္ မဆံုးရႈံးသင့္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ မဆံုးရႈံးေအာင္၊ ရသင့္ ရထိုက္တာေတြကို အျပည့္ရေအာင္ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ပဲ ဒီႏွစ္ ေငြရာသီမွာ အိမ္ေထာင္သည္ ျမန္မာေတြျပန္ရမဲ့ ေငြဟာမနည္းပါဘူး။ အဓိက မသိမျဖစ္ သိထားရမဲ့ အခ်က္၂ခ်က္ရွိပါတယ္ ... Deduction ကိုယ္ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြပမာဏ Taxable income ကို ေလ်ာ့နည္း သြားေစတဲ့ ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြထဲက နႈတ္ယူနိုင္တဲ့ သံုးစြဲခြင့္ရွိတဲ့ အရာေတြက ဘာေတြလည္း ဆိုတာနဲ့၊ ျပန္လည္ရရွိမဲ့ေငြ Tax Credit ဘယ္လို ကြာျခားသလဲ ဆိုတာေလာက္ကို သိရွိထားမယ္ ဆိုရင္ပဲ အလုပ္ျဖစ္ၿပီး အေတာ္ တာသြားေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ဥပမာ အားျဖင့္... Child Tax Credit (ကေလးရွိတဲ့ မိဘေတြကို အစိုးရက ၁ ေယာက္ကို ၁ေထာင္နႈန္းနဲ့ ေပးတဲ့ေငြ)၊ Earned Income Credit [EIC} (အလုပ္ ဝင္ေငြနည္းနည္းပဲ ရရွိတဲ့ သူမ်ားကို အစိုးရက ျပန္လည္ ကူညီတဲ့ေငြ၊ အျမင့္ဆံုး ေဒၚလာ၂၀၀၀ေက်ာ္ ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္) နဲ့ ... Child & Dependent Care Credit ကေလးနဲ့ မွီခိုဳသူမ်ားအတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ အတြက္ ကူညီေပးတဲ့ ေငြ) Education Credits-HOPE Credits ပညာေရးအတြက္ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ေပးတဲ့ေငြ၊ Education Credits- Lifetime Learning Credit (LLC) (မိမိ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အတတ္ပညာနဲ့ အရည္အခ်င္း တိုးျမင့္ဖို့ အတြက္ ေက်ာင္းတတ္လို့ ကုန္က်တဲ့ေငြ) Adoption Credit (ကေလး ေမြးစားလို့ ကုန္က်တဲ့ေငြ) Residential Energy Tax Credits (စြမ္းအင္ ေခြ်တာေအာင္ သံုးစြဲရင္ ျပန္လည္ ရရွိမဲ့ေငြ...) တို့အသံုးျပုပဳုံျခင္း မတူၾကပါဘူး။ တခုခ်င္းဆီမွာ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ေတြ ရွိသလို၊ အကန့္အသတ္ ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။

အခြန္ေငြ မ်ားမ်ား ျပန္လည္ရရွိဖို့ ဘယ္လိုလုပ္ ရမလဲ ဆိုတဲ့နည္းလမ္းနဲ့ စည္းကမ္းေတြကို အမွတ္စဉ္ထိုးၿပီး ရွင္းျပတာထက္ စာေရးေနတာက ပိုမ်ားေနတဲ့ အတြက္ လိုရင္းကို အတိအက်ပဲ ဆဳုိပါ့မယ္။ အခြန္ေငြေဆာင္တဲ့အခါ အဓိက အေျခခံလိုအပ္မဲ့ အေထာက္အထား စာရြက္ စာတမ္းနဲ့ အဆင့္ေတြနဲ့ ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။ Form W-4 (2009) ဆိုပါစို့ …. ။ W4 လိုဳ့ေခၚတဲ့ စာရြက္ကိုဳ အေမရိကားမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္လို့ ရၿပီဆို လူတိုင္း ဒီစာရြက္ကိုဳ ျဖည့္ရပါတယ္။ ဒီစာရြက္မွာ အခြန္ေဆာင္တဲ့အခါ လိုအပ္မဲ့ အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အမည္၊ Social Security Number ( လူတဦးခ်င္းစီ၏ လူမႈဖူလံုေရး နံပါတ္ ) ေမြးသကၠရာဇ္၊ အိမ္ေထာင္ေရး အေျခအေန( ရွိ/မရွိ )၊ ေနရပ္လိပ္စာ နဲ့ Number of Exemption ( ဟာ အခြန္ေဆာင္ရာမွာ အခြန္ေငြ ျပန္ရနိုင္ဖို့ အဓိကက်တဲ့ ေသာ့ခ်က္ အခ်က္တခုပါ ) တို့ကို အလုပ္သမားေတြ အားလံုး တခါထဲ ျဖည့္ရပါတယ္။

Form W-2 (2009) စာရြက္ကိုေတာ့ တႏွစ္ ကုန္တိုင္းမွာ အလုပ္ရွင္က အလုပ္သမားမ်ားကို အစိုးရနဲ့ အခြန္ေငြရွင္းဖို့ အတြက္ ေပးတဲ့ စာရြက္ျဖစ္ၿပီး၊ အလုပ္သမားမ်ား တႏွစ္လံုး လုပ္လို့ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြ စုစုေပါင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ၊ ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ့ ၿမို ့နယ္ကို ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြမ်ား၊ အသက္ႀကီးလို့ အလုပ္ အနားယူတဲ့အခါ ျပန္လည္ခံစားရမဲ့ ေငြမ်ားအတြက္ ႀကိုတင္ ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္မ်ား၊ အျခားသူ မ်ားမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရး ဖူလံုမႈ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ထည့္ဝင္ေငြမ်ား၊ ဝင္ေငြ နည္းသူမ်ား အတြက္ အစိုးရ ဆီက ႀကိုတင္ရရွိတဲ့ အကူေငြမ်ား၊ မိမိရဲ့မွီခိုသူ စာရင္း ပါရွိသူမ်ား အတြက္ ကုန္က်တဲ့ အသံုးစားရိတ္မ်ား ႏွစ္ခ်ုပ္စာရင္း ... အစရွိတဲ့ မပါမျဖစ္ အသံုးျပုရမဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိပါတယ္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ W4 နဲ့ W2ဟာ အခြန္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကပါရွိရမဲ့ အစနဲ့အဆံုး သိၿပီးသြားတဲ့အခါ၊ အခြန္ေငြ ဘယ္လို တြက္ခ်က္သလဲ ဆိုတာကို ဆက္ရွင္းပါမယ္။ က်ေနာ္တို့ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ကေတာ့ ဝင္ေငြေတြ အမ်ားႀကီး မရတဲ့အတြက္ တြက္ခ်က္ပံု နည္းက တကယ္ကို အရိုဳးရွင္းဆံုးနည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အေျခခံနည္းက

Gross Income (၁ႏွစ္ စုစုေပါင္းဝင္ေငြ)

Deductions for Adjusted Gross Income [AGI] (အခြန္ေဆာင္ ရမဲ့ေငြ ပမာဏကို ေရာက္ရွိဖို့ အတြက္ ထုတ္နႈတ္နိုင္တဲ့ ကုန္က်စရိတ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္) Greater of Itemized or Standard Deduction (အခြန္ေဆာင္သူ အေနနဲ့ တႏွစ္လံုး ကိုယ္သံုးစြဲခဲ့တဲ့ တရားဝင္ သတ္မွတ္ ေပးထားတဲ့ ထုတ္နႈတ္ပိုင္ခြင့္ရွိ အသံုးစာရင္းမ်ားကို၊ တခုခ်င္းဆီ ကိုယ့္ဘာသာ ျပုလုပ္တဲ့ ကုန္က်ေငြပမာဏ (Itemized deductions) ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရက အလိုအေလ်ာက္ သတ္မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ ကုန္က်ေငြ ထုတ္နႈတ္ပိုင္ခြင့္ ေငြပမာဏ (Standard deductions) ႏွစ္ခုမွာ ကိုယ့္အတြက္ မ်ားမဲ့ဟာကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပုနိုင္ပါတယ္။

Exemptions (မွီခိုသူ အေရအတြက္)

Taxable Income (၁ႏွစ္တာ စုစုေပါင္းဝင္ေငြကိုဳ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္ေတာက္ လာရာက ေနာက္ဆံုး ေပးေဆာင္မဲ့ အခြန္ေငြကို တြက္ခ်က္နိုင္တဲ့ ဝင္ေငြျဖစ္ပါတယ္)။ Tax Rate (using tax tables or rate schedules) [ေနာက္ဆံုး အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ဝင္ေငြကို သတ္မွတ္ ေပးထားတဲ့ အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ရာခိုင္နႈန္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝင္ေငြ အေပၚမူတည္ၿပီး တြက္ခ်က္ၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ ဇယားကို အသံုးျပုၿပီး ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြကို တြက္ခ်က္ပါတယ္]

Gross Tax Liability (အစိုးရကို ေပးရမဲ့ ေငြ)

Tax Credits and Prepayments ( အစိုးရထံက ရရွိနိုဳင္မဲ့ အကူေငြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ႀကိုတင္ ရရွိထားတဲ့ေငြ ) Tax Due or Refund (ေပးရမဲ့ ေငြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္ရမဲ့ေငြကို ေရာက္ရွိပါတယ္) အခြန္ေဆာင္ရာမွာ လူလြတ္၊ အိမ္ေထာင္သည္၊ ကေလးရွိ/မရွိ၊ ကေလးကို ကိုယ့္နဲ ့အတူထည့္သြင္း / မသြင္း၊ မွီခိုသူ အေရအတြက္၊ ဝင္တဲ့ ဝင္ေငြပမာဏ၊ ဝင္ေငြရရွိပံု ရရွိနည္း၊ အသက္အရြယ္ အပိုင္းအျခား အလိုက္ ကြဲျပားမႈေတြ အေပၚအေျခခံၿပီး ျဖည့္ရမဲ့ Form သတ္မွတ္ ခြဲျခားပံုျခင္းလည္း မတူပါဘူး။

ဥပမာ --

Form 1040EZ ကို

i.လူပ်ုိ၊ အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္ခြဲၿပီး မေဆာင္သူ Single or Married Filing Jointly

ii.အသက္ ၆၅ႏွစ္ ေအာက္ျဖစ္ၿပီး၊ မ်က္လံုး မကန္းသူ Must not be 65 or older and/or blind

iii.ကိုဳယ့္ရဲ့ File မွာ မွီခိုသူ မထည့္သြင္းသူ Must not claim any dependents

iv.Taxable Income အခြန္ေဆာင္ ရမဲ့ဝင္ေငြ (အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ဝင္ေငြဆိုရာမွာ အလုပ္က ရရွိတဲ့လစာ၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကး ဝင္ေငြနဲ ့ဘဏ္မွာ ေငြစဳုေဆာင္းရာမွ ရရွိတဲ့အတိုး ဝင္ေငြ $1,500 ထက္မပိုတဲ့ ဝင္ေငြ) $100,000 ေအာက္ရွိသူTaxable income must be under $100,000 [Only wages, salaries or unemployment and not more than $1,500 taxable interest income]

v.ဝင္ေငြနည္းသူ Low Income အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ အစိုးရက ေပးတဲ့ ႀကိုတင္ ေထာက္ပံေၾကး ေငြမရွိသူမ်ား - အသုံးျပုနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Not received advanced earned income credit

Form 1040 A ကို

ေယဘူယ်အားျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမွဝင္ေငြ မရရွိသူမ်ားနဲ ့Itemize deductions ကိုယ့္ဘာသာ ျဖတ္ေတာက္ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ရွိတဲ့ အသံုးစာရင္း မ်ားကို အသံုး မျပုသူမ်ားက အသံုးျပုနိုဳင္ပါတယ္။

Form 1040 ကို

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ေဖာင္ ၂ခုနဲ ့အၾကံုးမဝင္သူ မ်ားက၊ ေနာက္ထပ္ လိုအပ္ရင္ အသံုးျပု ျဖည့္စြက္ရမဲ့ ေဖာင့္မ်ားနဲ ့အတူ အသံုးျပုနိုဳင္တယ္။ Schedule A to itemize deductions ထုတ္နႈတ္ခြင့္ရွိတဲ့ ကုန္က်မႈမ်ားကို ျဖည့္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule B to report dividends/interest income> $1500 ေငြေၾကး ေဈးကြက္မွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘဏ္မွာ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံရာမွ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြမ်ားကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule C to report trade/ business income ကိုယ္ပိုင္ စီပြားေရး လဳုပ္ငန္းက ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ ေဖာင္ Schedule D to report capital gains/losses ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ အျမတ္ အရံႈးကိုဳျဖည့္စြက္ ရမဲ့ေဖာင္ Schedule E to report rental/royalty income အိမ္ငွား အခန္းငွား ရာမွာရရွိတဲ့ ဝင္ေငြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule F to report farm/ranch activities လယ္လုပ္ငန္းနဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ဝင္ေငြ သံုးစြဲေငြေတြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ ျဖစ္ပါတယ္။

Form 1040 X ကိုေတာ့

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေဖာင္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ရာမွာ အမွားအယြင္းနဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ျပင္ဆင္စရာမ်ား ပါသြားခဲ့ရင္၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို ့အတြက္ အသံုးျပုပါတယ္။

က်ေနာ္တို့ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား အတြက္ အေမရိကား တႏွစ္တာ အခြန္အတြက္ အထက္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေဖာင္မ်ားနဲ့ ဆိုဳရင္ပဲ အေတာ္ေလးကို လံုေလာက္သြားပါၿပီ။ ေနာက္တဆင့္ အေနနဲ့ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ ရွိတဲ့ကုန္က် စရိတ္စာမ်ားနဲ ့သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ေငြပမာဏာကို ေျပာပါမယ္။ ၿပီးရင္ ေဖာင္ေတြကိုဳ ကူးယူေဖာ္ျပ ေပးထားပါတယ္။

Standard Deductions & Exemptions

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးသလိုဳ Exemptions မွီခိုသူ အေရအတြက္ အနည္းအမ်ား အေပၚမူတည္ၿပီး အခြန္ ေဆာင္ရမႈ ၊ အခြန္ေငြ ျပန္လည္ရရွိမႈ မတူၾကဘူး ဆိုတာသိၿပီး ျဖစ္တယ္ေနာ္။ တေယာက္နဲ ့တေယာက္ စာရင္း ထည့္သြင္းပံုျခင္းလည္း မတူၾကပါဘူး။ ကိုဳယ့္မွာရွိတဲ့ မွီခိုသူ အေရအတြက္ အေပၚ အေျခခံၿပီး တခ်ုိ့ ႏွစ္ကုန္ရင္ ေငြမ်ားမ်ား ျပန္ရခ်င္သူမ်ားက Exemptions ကို နည္းနည္းပဲ ထည့္ၿပီး၊ တခ်ုိ ့ေငြကို အပတ္စဉ္၊ လစဉ္ လက္ငင္းမ်ားမ်ား လိုခ်င္သူေတြ ကေတာ့ မ်ားမ်ားထည့္ ပါတယ္။

2008 Exemptions

1 Exemptions $3500

2 Exemptions $7000 ထည့္တဲ့ အေရအတြက္ အေပၚမူတည္ၿပီး အစိုးရက အခြန္ျဖတ္မွာ ျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားေတြက အဲဒီနႈန္းအတိုဳင္း အခြန္ေငြ ရစရာရွိရင္ ျပန္ရမွာပါ။

2008 Standard Deductions

Single လူလြတ္ ...............

....................................

....................................

$5450

Married Filing Joint [MFJ] အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္အတူ ေဆာင္သူ ......................

...........................

$10,900

Qualifying widow (er) မုဆိုးဖုိ၊ မုဆိုးမ ........................

...........................

...........................

$10,900

Head of Household [HOH] အိမ္ေထာင္ဦးစီး..................

...........................

...........................

$8,000

Married Filing Separate [MFS] အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္ခြဲေဆာင္သူ ...........

...........................

...........................

$5,450

အပိုင္း ၂ အဆံုးသတ္ ေနာက္အပါတ္ ဆက္ေရးပါဦးမယ္။

source:peoplemediavoice ေက်ာ္ၿငိမ္းမိုး

ေငြရာသီ (ပထမပုိင္း)

ဒီလိုႏွစ္သစ္ ေရာက္တိုင္း အားလုံးနည္း အမ်ုိးမ်ုိးနဲ့ ေငြကိုသဲ့ ယူေနၾကတဲ့ အထဲမွာ ကိုယ္လည္း က်န္မေနခဲ့ဖို့ အတြက္ အေမရိကားေရာက္ ျမန္မာမ်ားကို ႏွစ္ကုန္လို့

အစိုးရဆီက အခြန္ေတာ္ရွင္းတမ္း ေငြယူပံု ယူနည္းမ်ားကို စံနစ္တက်ေလး ျဖစ္ေအာင္ သိသေလာက္ကို အပိုင္းခဲြၿပီး ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။

ႏွစ္တႏွစ္ရဲ့ ဇနၷဝါရီလကေန ဧၿပီလ အထိဟာ အေမရိကန္မွာ ယခင္ႏွစ္က မိမိအလုပ္ လုပ္ထားသမွ်၊ ရထားသမွ်၊ အစိုးရကို ေပးေဆာင္ထားသမွ် အခြန္ေတာ္ေငြမ်ားကို ျပန္လည္ရရွိဖို့ ျပန္လည္အခြန္ေတာ္ဆပ္ဖို့ ၁ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေစာင့္လာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာမ်ားအဖို့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တဖြားဖြား အားက်မခံ ေလာဘေတြ အၿပိုင္တက္ၾက ရေတာ့မယ့္ ကာလတခု ဆိုလည္းမမွားပါ။ တေယာက္နဲ့ တေယာက္ စံုစမ္းၾကမယ္ ၿပီးခဲ့ႏွစ္က ေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ ဘယ္ေလာက္ ျပန္ရသလဲ၊ ကေလး ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ထည့္ ကလိန္း (Tax Claim)လည္း၊ ေအးဟယ္..ဒီႏွစ္ေတာ့ ငါေရာ ငါ့ေယာက်္ားပါ အလုပ္ လုပ္ေတာ့ ကေလး ၁ေယာက္တည္းနဲ့ ကလိန္း(Claim)ရင္ ျပန္မွရပါ့မလား ေအ….! မသိေတာ့ပါဘူး...အစရွိသျဖင့္ ေပါ့ေလ..... ရပ္ကြက္ထဲက စံုစီနဖါ အသံေတြ ခပ္စိတ္စိတ္ ၾကားရေတာ့မယ္။

တခ်ုိ့က်ျပန္ေတာ့လည္း ၁ႏွစ္လံုး အလုပ္ မလုပ္ရလို့ ႏွစ္အကုန္မွာ သူမ်ားေတြရဖို့ ေငြတြက္ေနခ်ိန္မွာ အၾကံမရ ျဖစ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိၾကမည္။ ျမန္မာအမ်ားစု အဖို့ ဒီရာသီမွာ အစိုးရ အခြန္ေတာ္ေငြ ျပန္ေပးရဖို့ထက္၊ ျပန္ရဖို့အတြက္ ေျခခ်င္း လိမ္ေနၾကသည္။ ဘယ္သူ့ဆီကို (Tax Preparer)သြားတြက္ရင္ ေငြပိုရမယ္၊ ဘယ္သူ့ ဆီကိုသြားရင္ေတာ့ ေငြေတာ့ ပိုေပးရတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အမ်ားႀကီးျပန္ရတယ္၊ သိသေလာက္ မွတ္သေလာက္ ေလးေတြနဲ့ မ်ားမ်ား ျပန္ရမဲ့ နည္းလမ္းေတြကို စံုစမ္းၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး အၾကံကုန္ေတာ့ ေမာင္ထံု အခ်ုပ္ထဲေရာက္ ဆိုၾကသလို ဒုကၡေတြ တေပ်ာ္ႀကီးႏွင့္ အစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးျပန္ ေတာင္းတာ ခံၾကရ၊ ၂ႏွစ္ကေန ၅ႏွစ္အထိ အခြန္ေဆာင္ေငြ ျပန္ရျခင္း အပိတ္ခံၾကရတဲ့ အျဖစ္မ်ုိးကိုလည္း ဒီရာသီမွာ ေတြ႕ရတာ ဒုနဲ့ေဒး အေမာေတြေပါ့။

သူ့ ကေလးေတြကို ငါ့စာရင္းထဲမွာ ယူကလိန္း(Claim)မယ္၊ ငါ့ကေလး ေတြကို သူ့ အထဲမွာ ေပးကလိန္း(Claim)၊ ဒီလို ကေလးေမွာင္ခို အေရာင္းအဝယ္မ်ား၊ ထိုင္းတို့ မေလးရွား တို့ကိုေက်ာ္ၿပီး အေမရိကန္မွာ လာေရာက္ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ရာသီလည္းျဖစ္သည့္ စာရြက္ေပၚမွ အရႈတ္အရွင္းမ်ား။ အေမရိကား အခ်ုိ့ေဒသတြင္ အမ်ားစုက အဂၤလိပ္စာ မတတ္၊ အဂၤလိပ္စကား မတတ္၊ ပညာေရးနဲ့ အလွမ္းေဝး၊ ေလ့လာမႈနဲ့ အလွမ္းေဝး၊ ရရာအလုပ္ လုပ္ၾကရသူမ်ား ဆိုေတာ့လည္း၊ ဥပေဒေတြ၊ တရားဝင္တာ ေဘာင္ဝင္တာ မဝင္တာေတြ ဘာမွ မစဉ္းစားအား၊ လတ္တေလာ အလုပ္ျဖစ္ကာ ေလာေလာဆယ္ မ်ားမ်ားေငြျပန္ရဖို့ ရတဲ့ေငြနဲ့ စက္နႈိးရင္ ေဒါက္ဝွီး…. ဆိုၿပီး အခ်ိန္မေရြး ေမာင္းထြက္ၿပီး အလုပ္သြားလို့ရတဲ့ ကားဝယ္ဖို့၊ ျမန္မာျပည္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ မိဘ၊ ညီအကို၊ ေမာင္ႏွမေတြကို အလႉဒါနျပုၾကသူငွါ အကူေငြေလး ထည့္ဖို့အတြက္ လာမဲ့ေဘးကို ေျပးေတြ႕ ၾကသူမ်ားလည္း ရွိေနၾကသည္။

ဒါေတြဟာ သိပ္ အဆန္းႀကီးေတာ့လည္း မဟုတ္ပါ။ အလကား ရမဲ့ေငြ၊ ရမဲ့ေငြကလည္း က်ပ္ေငြ မဟုဳတ္.. ေဒၚလာ..ေလ၊ ဒီလို မရွိဆင္းရဲသားေတြပဲ ဒီေရာဂါျဖစ္တာ လားဆိုေတာ့ အဲ့ဒီလိုလည္း မဟုတ္ျပန္ေသး၊ အေမရိကန္မွာ အႀကီးအက်ယ္ ခ်မ္းသာၾကတဲ့ ဘဏ္သူေဌးမ်ား၊ လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္ႀကီးမ်ား၊ ကုမၼဏီ အရာရွိႀကီးမ်ား ေတြလည္း ဒီလိုပဲျဖစ္ၾကသည္။ အစိုးရကို ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ ရယူဖို့ ျဖစ္ျဖစ္ တကယ့္ ထိတ္ထိတ္ႀကဲ စာရင္းကိုင္ ပညာရွင္မ်ားကို ႏွစ္စဉ္ ေဒၚလာသိန္းနဲ့ခ်ီ ေပးငွားရမ္းၿပီး၊ မေပးသင့္တာေတြကို ျပန္ရေအာင္၊ နည္းနည္း ေပးရမဲ့ဟာေတြကို ေလ်ာ္ျပစ္ေအာင္၊ မ်ားမ်ားေပးရမဲ့ ဟာေတြကို နည္းသတဲ့နည္း ေပးရေအာင္၊ အခ်ုိ့ဆို ေဘာင္ထဲကေန လံုးဝ မေပးရေအာင္ အထိ အတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပုၿပီး လုပ္ေဆာင္ဖို့ ငွားရမ္းၾကရတာပဲ မဟုတ္လား။ ဒီလို သိတတ္နားလည္သူ မ်ားကို ငွားရမ္းလုပ္နိုင္ၾကသူ မ်ားေတာင္ အစား မေတာ္ တလုတ္ဆိုသလို ေျခေခ်ာ္ လက္ေခ်ာ္ လဲက်ရေသးရင္ မရွိဆင္းရဲသား ျမန္မာမ်ားအဖို့ အခုလို ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၾကတာကို ခႊင့္လႊတ္လို့ေတာ့ ရသည္၊ ရမည္။

သို့ေသာ္ အေကာင္းဆံုးက တရားဥပေဒနည္း လမ္းတက် လုပ္ေဆာင္နိုင္ရင္၊ လုပ္ေဆာင္တတ္ရင္ ေတာ့လည္း အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းေလးေတြကို နားလည္ထားမယ္၊ စည္းမ်ဉ္း စည္းကမ္းေလးေတြ ထဲကပဲ ကိုယ္ မဆံုးရႈံးသင့္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ မဆံုးရႈံးေအာင္၊ ရသင့္ ရထိုက္တာေတြကို အျပည့္ရေအာင္ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ပဲ ဒီႏွစ္ ေငြရာသီမွာ အိမ္ေထာင္သည္ ျမန္မာေတြျပန္ရမဲ့ ေငြဟာမနည္းပါဘူး။ အဓိက မသိမျဖစ္ သိထားရမဲ့ အခ်က္၂ခ်က္ရွိပါတယ္ ... Deduction ကိုယ္ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြပမာဏ Taxable income ကို ေလ်ာ့နည္း သြားေစတဲ့ ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြထဲက နႈတ္ယူနိုင္တဲ့ သံုးစြဲခြင့္ရွိတဲ့ အရာေတြက ဘာေတြလည္း ဆိုတာနဲ့၊ ျပန္လည္ရရွိမဲ့ေငြ Tax Credit ဘယ္လို ကြာျခားသလဲ ဆိုတာေလာက္ကို သိရွိထားမယ္ ဆိုရင္ပဲ အလုပ္ျဖစ္ၿပီး အေတာ္ တာသြားေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ဥပမာ အားျဖင့္... Child Tax Credit (ကေလးရွိတဲ့ မိဘေတြကို အစိုးရက ၁ ေယာက္ကို ၁ေထာင္နႈန္းနဲ့ ေပးတဲ့ေငြ)၊ Earned Income Credit [EIC} (အလုပ္ ဝင္ေငြနည္းနည္းပဲ ရရွိတဲ့ သူမ်ားကို အစိုးရက ျပန္လည္ ကူညီတဲ့ေငြ၊ အျမင့္ဆံုး ေဒၚလာ၂၀၀၀ေက်ာ္ ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္) နဲ့ ... Child & Dependent Care Credit ကေလးနဲ့ မွီခိုဳသူမ်ားအတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ အတြက္ ကူညီေပးတဲ့ ေငြ) Education Credits-HOPE Credits ပညာေရးအတြက္ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ေပးတဲ့ေငြ၊ Education Credits- Lifetime Learning Credit (LLC) (မိမိ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အတတ္ပညာနဲ့ အရည္အခ်င္း တိုးျမင့္ဖို့ အတြက္ ေက်ာင္းတတ္လို့ ကုန္က်တဲ့ေငြ) Adoption Credit (ကေလး ေမြးစားလို့ ကုန္က်တဲ့ေငြ) Residential Energy Tax Credits (စြမ္းအင္ ေခြ်တာေအာင္ သံုးစြဲရင္ ျပန္လည္ ရရွိမဲ့ေငြ...) တို့အသံုးျပုပဳုံျခင္း မတူၾကပါဘူး။ တခုခ်င္းဆီမွာ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ေတြ ရွိသလို၊ အကန့္အသတ္ ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။

အခြန္ေငြ မ်ားမ်ား ျပန္လည္ရရွိဖို့ ဘယ္လိုလုပ္ ရမလဲ ဆိုတဲ့နည္းလမ္းနဲ့ စည္းကမ္းေတြကို အမွတ္စဉ္ထိုးၿပီး ရွင္းျပတာထက္ စာေရးေနတာက ပိုမ်ားေနတဲ့ အတြက္ လိုရင္းကို အတိအက်ပဲ ဆဳုိပါ့မယ္။ အခြန္ေငြေဆာင္တဲ့အခါ အဓိက အေျခခံလိုအပ္မဲ့ အေထာက္အထား စာရြက္ စာတမ္းနဲ့ အဆင့္ေတြနဲ့ ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။ Form W-4 (2009) ဆိုပါစို့ …. ။ W4 လိုဳ့ေခၚတဲ့ စာရြက္ကိုဳ အေမရိကားမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္လို့ ရၿပီဆို လူတိုင္း ဒီစာရြက္ကိုဳ ျဖည့္ရပါတယ္။ ဒီစာရြက္မွာ အခြန္ေဆာင္တဲ့အခါ လိုအပ္မဲ့ အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အမည္၊ Social Security Number ( လူတဦးခ်င္းစီ၏ လူမႈဖူလံုေရး နံပါတ္ ) ေမြးသကၠရာဇ္၊ အိမ္ေထာင္ေရး အေျခအေန( ရွိ/မရွိ )၊ ေနရပ္လိပ္စာ နဲ့ Number of Exemption ( ဟာ အခြန္ေဆာင္ရာမွာ အခြန္ေငြ ျပန္ရနိုင္ဖို့ အဓိကက်တဲ့ ေသာ့ခ်က္ အခ်က္တခုပါ ) တို့ကို အလုပ္သမားေတြ အားလံုး တခါထဲ ျဖည့္ရပါတယ္။

Form W-2 (2009) စာရြက္ကိုေတာ့ တႏွစ္ ကုန္တိုင္းမွာ အလုပ္ရွင္က အလုပ္သမားမ်ားကို အစိုးရနဲ့ အခြန္ေငြရွင္းဖို့ အတြက္ ေပးတဲ့ စာရြက္ျဖစ္ၿပီး၊ အလုပ္သမားမ်ား တႏွစ္လံုး လုပ္လို့ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြ စုစုေပါင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ၊ ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ့ ၿမို ့နယ္ကို ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြမ်ား၊ အသက္ႀကီးလို့ အလုပ္ အနားယူတဲ့အခါ ျပန္လည္ခံစားရမဲ့ ေငြမ်ားအတြက္ ႀကိုတင္ ေပးေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္မ်ား၊ အျခားသူ မ်ားမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရး ဖူလံုမႈ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ထည့္ဝင္ေငြမ်ား၊ ဝင္ေငြ နည္းသူမ်ား အတြက္ အစိုးရ ဆီက ႀကိုတင္ရရွိတဲ့ အကူေငြမ်ား၊ မိမိရဲ့မွီခိုသူ စာရင္း ပါရွိသူမ်ား အတြက္ ကုန္က်တဲ့ အသံုးစားရိတ္မ်ား ႏွစ္ခ်ုပ္စာရင္း ... အစရွိတဲ့ မပါမျဖစ္ အသံုးျပုရမဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိပါတယ္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ W4 နဲ့ W2ဟာ အခြန္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကပါရွိရမဲ့ အစနဲ့အဆံုး သိၿပီးသြားတဲ့အခါ၊ အခြန္ေငြ ဘယ္လို တြက္ခ်က္သလဲ ဆိုတာကို ဆက္ရွင္းပါမယ္။ က်ေနာ္တို့ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ကေတာ့ ဝင္ေငြေတြ အမ်ားႀကီး မရတဲ့အတြက္ တြက္ခ်က္ပံု နည္းက တကယ္ကို အရိုဳးရွင္းဆံုးနည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အေျခခံနည္းက

Gross Income (၁ႏွစ္ စုစုေပါင္းဝင္ေငြ)

Deductions for Adjusted Gross Income [AGI] (အခြန္ေဆာင္ ရမဲ့ေငြ ပမာဏကို ေရာက္ရွိဖို့ အတြက္ ထုတ္နႈတ္နိုင္တဲ့ ကုန္က်စရိတ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္) Greater of Itemized or Standard Deduction (အခြန္ေဆာင္သူ အေနနဲ့ တႏွစ္လံုး ကိုယ္သံုးစြဲခဲ့တဲ့ တရားဝင္ သတ္မွတ္ ေပးထားတဲ့ ထုတ္နႈတ္ပိုင္ခြင့္ရွိ အသံုးစာရင္းမ်ားကို၊ တခုခ်င္းဆီ ကိုယ့္ဘာသာ ျပုလုပ္တဲ့ ကုန္က်ေငြပမာဏ (Itemized deductions) ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရက အလိုအေလ်ာက္ သတ္မွတ္ေပးလိုက္တဲ့ ကုန္က်ေငြ ထုတ္နႈတ္ပိုင္ခြင့္ ေငြပမာဏ (Standard deductions) ႏွစ္ခုမွာ ကိုယ့္အတြက္ မ်ားမဲ့ဟာကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပုနိုင္ပါတယ္။

Exemptions (မွီခိုသူ အေရအတြက္)

Taxable Income (၁ႏွစ္တာ စုစုေပါင္းဝင္ေငြကိုဳ အဆင့္ဆင့္ ျဖတ္ေတာက္ လာရာက ေနာက္ဆံုး ေပးေဆာင္မဲ့ အခြန္ေငြကို တြက္ခ်က္နိုင္တဲ့ ဝင္ေငြျဖစ္ပါတယ္)။ Tax Rate (using tax tables or rate schedules) [ေနာက္ဆံုး အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ဝင္ေငြကို သတ္မွတ္ ေပးထားတဲ့ အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ရာခိုင္နႈန္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝင္ေငြ အေပၚမူတည္ၿပီး တြက္ခ်က္ၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ ဇယားကို အသံုးျပုၿပီး ေပးေဆာင္ရမဲ့ အခြန္ေငြကို တြက္ခ်က္ပါတယ္]

Gross Tax Liability (အစိုးရကို ေပးရမဲ့ ေငြ)

Tax Credits and Prepayments ( အစိုးရထံက ရရွိနိုဳင္မဲ့ အကူေငြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ႀကိုတင္ ရရွိထားတဲ့ေငြ ) Tax Due or Refund (ေပးရမဲ့ ေငြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္ရမဲ့ေငြကို ေရာက္ရွိပါတယ္) အခြန္ေဆာင္ရာမွာ လူလြတ္၊ အိမ္ေထာင္သည္၊ ကေလးရွိ/မရွိ၊ ကေလးကို ကိုယ့္နဲ ့အတူထည့္သြင္း / မသြင္း၊ မွီခိုသူ အေရအတြက္၊ ဝင္တဲ့ ဝင္ေငြပမာဏ၊ ဝင္ေငြရရွိပံု ရရွိနည္း၊ အသက္အရြယ္ အပိုင္းအျခား အလိုက္ ကြဲျပားမႈေတြ အေပၚအေျခခံၿပီး ျဖည့္ရမဲ့ Form သတ္မွတ္ ခြဲျခားပံုျခင္းလည္း မတူပါဘူး။

ဥပမာ --

Form 1040EZ ကို

i.လူပ်ုိ၊ အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္ခြဲၿပီး မေဆာင္သူ Single or Married Filing Jointly

ii.အသက္ ၆၅ႏွစ္ ေအာက္ျဖစ္ၿပီး၊ မ်က္လံုး မကန္းသူ Must not be 65 or older and/or blind

iii.ကိုဳယ့္ရဲ့ File မွာ မွီခိုသူ မထည့္သြင္းသူ Must not claim any dependents

iv.Taxable Income အခြန္ေဆာင္ ရမဲ့ဝင္ေငြ (အခြန္ေဆာင္ရမဲ့ ဝင္ေငြဆိုရာမွာ အလုပ္က ရရွိတဲ့လစာ၊ အလုပ္လက္မဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကး ဝင္ေငြနဲ ့ဘဏ္မွာ ေငြစဳုေဆာင္းရာမွ ရရွိတဲ့အတိုး ဝင္ေငြ $1,500 ထက္မပိုတဲ့ ဝင္ေငြ) $100,000 ေအာက္ရွိသူTaxable income must be under $100,000 [Only wages, salaries or unemployment and not more than $1,500 taxable interest income]

v.ဝင္ေငြနည္းသူ Low Income အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ အစိုးရက ေပးတဲ့ ႀကိုတင္ ေထာက္ပံေၾကး ေငြမရွိသူမ်ား - အသုံးျပုနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Not received advanced earned income credit

Form 1040 A ကို

ေယဘူယ်အားျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမွဝင္ေငြ မရရွိသူမ်ားနဲ ့Itemize deductions ကိုယ့္ဘာသာ ျဖတ္ေတာက္ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ရွိတဲ့ အသံုးစာရင္း မ်ားကို အသံုး မျပုသူမ်ားက အသံုးျပုနိုဳင္ပါတယ္။

Form 1040 ကို

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ေဖာင္ ၂ခုနဲ ့အၾကံုးမဝင္သူ မ်ားက၊ ေနာက္ထပ္ လိုအပ္ရင္ အသံုးျပု ျဖည့္စြက္ရမဲ့ ေဖာင့္မ်ားနဲ ့အတူ အသံုးျပုနိုဳင္တယ္။ Schedule A to itemize deductions ထုတ္နႈတ္ခြင့္ရွိတဲ့ ကုန္က်မႈမ်ားကို ျဖည့္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule B to report dividends/interest income> $1500 ေငြေၾကး ေဈးကြက္မွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘဏ္မွာ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံရာမွ ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြမ်ားကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule C to report trade/ business income ကိုယ္ပိုင္ စီပြားေရး လဳုပ္ငန္းက ရရွိတဲ့ ဝင္ေငြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ ေဖာင္ Schedule D to report capital gains/losses ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈ အျမတ္ အရံႈးကိုဳျဖည့္စြက္ ရမဲ့ေဖာင္ Schedule E to report rental/royalty income အိမ္ငွား အခန္းငွား ရာမွာရရွိတဲ့ ဝင္ေငြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ Schedule F to report farm/ranch activities လယ္လုပ္ငန္းနဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ဝင္ေငြ သံုးစြဲေငြေတြကို ျဖည့္စြက္ရမဲ့ေဖာင္ ျဖစ္ပါတယ္။

Form 1040 X ကိုေတာ့

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေဖာင္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ရာမွာ အမွားအယြင္းနဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ျပင္ဆင္စရာမ်ား ပါသြားခဲ့ရင္၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို ့အတြက္ အသံုးျပုပါတယ္။

က်ေနာ္တို့ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား အတြက္ အေမရိကား တႏွစ္တာ အခြန္အတြက္ အထက္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေဖာင္မ်ားနဲ့ ဆိုဳရင္ပဲ အေတာ္ေလးကို လံုေလာက္သြားပါၿပီ။ ေနာက္တဆင့္ အေနနဲ့ ထုတ္နႈတ္ခြင့္ ရွိတဲ့ကုန္က် စရိတ္စာမ်ားနဲ ့သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ေငြပမာဏာကို ေျပာပါမယ္။ ၿပီးရင္ ေဖာင္ေတြကိုဳ ကူးယူေဖာ္ျပ ေပးထားပါတယ္။

Standard Deductions & Exemptions

အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးသလိုဳ Exemptions မွီခိုသူ အေရအတြက္ အနည္းအမ်ား အေပၚမူတည္ၿပီး အခြန္ ေဆာင္ရမႈ ၊ အခြန္ေငြ ျပန္လည္ရရွိမႈ မတူၾကဘူး ဆိုတာသိၿပီး ျဖစ္တယ္ေနာ္။ တေယာက္နဲ ့တေယာက္ စာရင္း ထည့္သြင္းပံုျခင္းလည္း မတူၾကပါဘူး။ ကိုဳယ့္မွာရွိတဲ့ မွီခိုသူ အေရအတြက္ အေပၚ အေျခခံၿပီး တခ်ုိ့ ႏွစ္ကုန္ရင္ ေငြမ်ားမ်ား ျပန္ရခ်င္သူမ်ားက Exemptions ကို နည္းနည္းပဲ ထည့္ၿပီး၊ တခ်ုိ ့ေငြကို အပတ္စဉ္၊ လစဉ္ လက္ငင္းမ်ားမ်ား လိုခ်င္သူေတြ ကေတာ့ မ်ားမ်ားထည့္ ပါတယ္။

2008 Exemptions

1 Exemptions $3500

2 Exemptions $7000 ထည့္တဲ့ အေရအတြက္ အေပၚမူတည္ၿပီး အစိုးရက အခြန္ျဖတ္မွာ ျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားေတြက အဲဒီနႈန္းအတိုဳင္း အခြန္ေငြ ရစရာရွိရင္ ျပန္ရမွာပါ။

2008 Standard Deductions

Single လူလြတ္ ...............

....................................

....................................

$5450

Married Filing Joint [MFJ] အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္အတူ ေဆာင္သူ ......................

...........................

$10,900

Qualifying widow (er) မုဆိုးဖုိ၊ မုဆိုးမ ........................

...........................

...........................

$10,900

Head of Household [HOH] အိမ္ေထာင္ဦးစီး..................

...........................

...........................

$8,000

Married Filing Separate [MFS] အိမ္ေထာင္သည္ အခြန္ခြဲေဆာင္သူ ...........

...........................

...........................

$5,450

အပိုင္း ၂ အဆံုးသတ္ ေနာက္အပါတ္ ဆက္ေရးပါဦးမယ္။

source:peoplemediavoice ေက်ာ္ၿငိမ္းမိုး

မုိင္ ၁၀၀ အကြာမႇ ရန္သူကို အသံထက္ ရႇစ္ဆျမန္ေသာ အျမန္ႏႈန္းျဖင့္ ပစ္ခတ္ႏုိ္င္ေသာ လက္နက္ အေမရိကန္ေရတပ္ စမ္းသပ္

မိုင္ ၁၀၀ အကြာမႇ ရန္သူကို အသံထက္ ၈ ဆျမန္ေသာ အျမန္ႏႈန္းျဖင့္ အတိအက် ပစ္ခတ္ႏုိင္သည့္ လက္နက္တစ္မ်ဳိးကို အေမရိကန္ ေရတပ္က စမ္းသပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ယမ္းမႈန့္ကဲ့သုိ႔ေသာ ေပါက္ကြဲေစသည့္ အရာမ်ားကို မသံုးဘဲ အလြန္ အင္အားႀကီးေသာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကိုသံုးကာ က်ည္ဆန္အား တြန္းလႊတ္သည့္ နည္းပညာကို သံုးထားျခင္း ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္သံလုိက္လိႈင္းသံုး လွ်ပ္စစ္စီးေၾကာင္း ျဖတ္ပစ္ လႊတ္ရသည့္ ေသနတ္ႀကီးျဖင့္ က်ည္ဆန္ကို ပစ္လႊတ္ရျခင္း ျဖစ္သည္။

ယင္းေသနတ္မႇ ပစ္လႊတ္မႈတြင္ ေသနတ္ေျပာင္း၀မႇ ထြက္လာေသာ အားသည္ ၃၃ မီဂါဂ်ဳိးရႇိၿပီး ယခင္ ကမၻာ့ေသနတ္ေျပာင္း၀မႇ ထြက္သည့္ စြမ္းအင္စံခ်ိန္ထက္ သံုးဆမွ် ပိုျပင္းထန္သည္ဟုသိရသည္။ တစ္မီဂါဂ်ဳိးသည္ တစ္တန္ကားတစ္စီး မိုင္တစ္ရာ သြားသည္ႏႇင့္ အၾကမ္းဖ်င္း ညီမွ်ၿပီး ၃၃ မီဂါဂ်ဳိး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပစ္မႇတ္ကို ထိသည့္အားသည္ ယင္းအား၏ ၃၃ ဆ ရႇိမည္ ျဖစ္သည္။ ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္၊ ဒါလ္ဂရင္မႇ ေရတပ္ဌာနတြင္ စမ္းသပ္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ပစ္လႊတ္လိုက္ေသာ က်ည္ဆန္သည္ မိုင္ ၁၀၀ ကို မိနစ္ပိုင္းအတြင္း ေရာက္ႏုိင္ၿပီး သမား႐ိုးက် ေသနတ္မ်ားတြင္ မရႏုိင္ေသာ အလ်င္ျဖင့္ အတိအက် ထိမႇန္ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။ ေပါင္ ၂၀ ေလးသည့္ က်ည္ဆန္ (သို႔မဟုတ္) ဒံုးက်ည္ျဖင့္ ပစ္ ခတ္ႏုိင္သည့္ ယင္းလက္နက္ကို စစ္သေဘၤာမ်ားတြင္ တပ္ဆင္ႏုိင္ရန္ အနည္းဆံုး ငါးႏႇစ္မွ် အခ်ိန္ယူရဦးမည္ ျဖစ္သည္။

source:eleven media

ေျပးမလြတ္႐ိုင္ဖယ္ အေမရိကန္စစ္တပ္တြင္ သံုးၿပီ

မည္သို႔မွ် ေရႇာင္ပုန္းရန္ မလြတ္ႏုိင္ေသာ တပ္သံုး႐ိုင္ဖယ္ တစ္မ်ိဳးကို အေမရိကန္စစ္တပ္က ယခု လကုန္ပုိင္းမႇ စတင္၍ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ စတင္ အသံုးျပဳသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရႇိရသည္။

XM25 ႐ိုင္ဖယ္တြင္ ခ်ိန္မႇတ္ထားသည့္ အကြာအေ၀းသို႔ သြားႏုိင္စြမ္းရႇိၿပီး ရန္သူမ်ား ပုန္းေအာင္းေနသည့္ ေနရာမ်ားသို႔ ခ်ိန္ရြယ္ပစ္ခတ္ႏုိင္ေသာ ပ႐ိုဂရမ္ ထည့္သြင္းထားသည့္ က်ည္ဆံမ်ားကို အသံုးျပဳထားသည္။ ပစ္မႇတ္ကို ထိခတ္ႏုိင္ရန္အတြက္ ၂၃၀၀ ေပအထိေရာက္ ေအာင္သြားႏုိင္သည္ဟု သိရႇိရသည္။

အေမရိကန္ စစ္တပ္အတြက္သာ အထူးစီမံ ျပဳလုပ္ထားေသာ XM25 ကို ယခုလကုန္ပိုင္းတြင္ စတင္ အသံုးျပဳသြားမည္ဟု အေမရိကန္စစ္တပ္မႇ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္း႐ိုင္ဖယ္တြင္ အဓိက ပစ္မႇတ္မ်ားႏႇင့္ ေျပာင္း၀အၾကား အကြာအေ၀းကို တိက်စြာ ခ်ိန္မႇတ္ႏုိင္ရန္ ေလဆာရႇာေဖြမႈကို ထည့္သြင္းထားၿပီး ယင္းသည္ ၾကားခံ အကာအကြယ္ကို ေဖာက္ထြင္းသြားကာ ပစ္မႇတ္သို႔ ေရာက္ရႇိမႇ ယမ္းေပါက္ကြဲႏုိင္ရန္ စီမံျပဳလုပ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ယင္း႐ိုင္ဖယ္ စီမံကိန္း၏ မန္ေနဂ်ာျဖစ္သူ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခရစၥတိုဖာေလနာက ယင္းေသနတ္ကို Game-Changer ဟု ေခၚဆိုခဲ့ၿပီး အျခားေသာ ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း တုပလုပ္ေဆာင္လာၾကမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေမရိကန္ စစ္တပ္မႇ အဆိုပါ ႐ိုင္ဖယ္မ်ိဳး ၁၂၅၀၀ ခန္႔ကို ယခု ႏႇစ္အတြင္း ၀ယ္ယူလိမ့္မည္ဟု ၎က ခန္႔မႇန္းထားသည္။

source:eleven media

 ေနကို ပိုင္ဆိုင္သည္ဟု စပိန္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး ေျပာၾကား

စပိန္ႏိုင္ငံရႇိ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ေနကို ၎ပိုင္ဆိုင္မႈအျဖစ္ မႇတ္ပံုတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေနကို ၎ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေနစြမ္းအင္မႇ အက်ဳိးအျမတ္ ရရႇိေနသူမ်ားကို တရားစဲြသြားရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လ၊ အဂၤါၿဂိဳဟ္ႏႇင့္ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ စသည္တို႔ကို ပိုင္ဆိုင္သည္ဟု အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့မႈကို ေဒးလီးတယ္လီဂရပ္ သတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့မႈအား ေလ့လာၿပီးေနာက္ စပိန္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရႇိ ဂါလီစီယာေဒသရႇိ ဗိုင္ဂိုတြင္ ေနထိုင္ေသာ အသက္ ၄၉ ႏႇစ္ရႇိ Angeles Duran က ႏိုင္ငံတြင္းရႇိ ဥပေဒဆိုင္ရာ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားႏႇင့္ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ ပိုင္ဆိုင္မႈ သက္ေသ စာရြက္စာတမ္း notary ရရႇိခဲ့သည္။

၁၉၆၇ ခုႏႇစ္တြင္ ရရႇိခဲ့ေသာ Outer Space Treaty အရ မည္သည့္ အစိုးရကမႇ အာကာသတြင္းရႇိ အရာ၀တၴဳမ်ား (ေန၊ လ၊ ၾကယ္ စသည့္)ကို ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ျခင္း မျပဳရဟု သေဘာတူညီထားေသာ္လည္း လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္မူ ကန္႔သတ္မထားေၾကာင္း သိရသည္။

ေနစၾက၀ဠာဗဟိုတြင္ ရႇိေသာ၊ ကမၻာႏႇင့္ ပ်မ္းမွ်အကြာအေ၀း ၁၄၉၆၀၀၀၀၀ ကီလိုမီတာတြင္ ရႇိေသာ ေနကိုပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း စာရြက္စာတမ္းျဖင့္ ေၾကညာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ''ဥပေဒကို ကြၽန္မသိတယ္။ ကြၽန္မေျပာၾကားခ်က္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေထာက္ခံမႈ ရခဲ့တယ္။ ကြၽန္မ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူမဆို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၎သည္ စပိန္ စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာနမႇ ကိုယ္စားလႇယ္မ်ားႏႇင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး ေနစြမ္းအင္မႇတစ္ဆင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္ယူႏိုင္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ စက္႐ံုမ်ားမႇ အခြန္ရရႇိႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎၏အစီအစဥ္ အရ ရရႇိေသာ အက်ဳိးအျမတ္ ထက္၀က္ကို အစိုးရထံ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ပင္စင္ရန္ပုံေငြ၊ ကမၻာတစ္၀န္း ငတ္မြတ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးႏႇင့္ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းစီ ေပးသြားမည္ျဖစ္ကာ က်န္ရႇိေသာ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ၎က ရယူမည္ျဖစ္သည္။

 ပုဂၢလိက အာကာသခရီးသြားလုပ္ငန္းရႇင္ ဘရန္ဆန္ အေလာင္းအစား ႐ႈံးေသာေၾကာင့္ အဲေအးရႇ ေလယာဥ္မယ္ လုပ္ရမည္

ပုဂၢလိက အာကာသခရီးတိုသြား ၀န္ေဆာင္မႈကို စြန္႔ဦးေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ဗာဂ်င္းေလေၾကာင္းလုိင္း ပိုင္ရႇင္ ဆာရစ္ခ်က္ဗရန္ဆန္သည္ ၿပိဳင္ဘက္ အဲေအးရႇပိုင္ရႇင္ တိုနီဖာနန္ဒက္စ္ႏႇင့္ အေလာင္းအစား လုပ္ရာတြင္ ႐ႈံးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဖာနန္ဒက္စ္၏ ေလေၾကာင္းလုိင္းတြင္ ေလယာဥ္မယ္ သြားလုပ္ရမည္ ျဖစ္သည္။

၎တုိ႔ႏႇစ္ဦးသည္ ေဖာ္ျမဴလာ၀မ္း ကားၿပိဳင္ပြဲတြင္ အသင္းပိုင္ ရႇိသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး မည္သူ႔အသင္းက ႏႇစ္ကုန္တြင္ ရပ္တည္မႈအဆင့္ ပိုျမင့္မည္ကို ေလာင္းခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖာနန္ဒက္စ္၏ လြိဳက္တပ္စ္ ေဖာ္ျမဴလာ၀မ္းအသင္းက ဘရန္ဆန္၏ ဗာဂ်င္း ေရးစင္းထက္ အဆင့္ရပ္တည္မႈတြင္ ပိုျမင့္ေသာေၾကာင့္ ဘရန္ဆန္ ႐ံႈးသြားခဲ့သည္။ ''၂၀၁၁ ခုႏႇစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၁ ရက္ေန႔မႇာ ရစ္ခ်က္ဘရန္ဆန္ ဟာ AirAsia X ရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦး အေနနဲ႔ ပါ၀င္မယ္လို႔ အတည္ျပဳပါတယ္''ဟု ဖာနန္ဒက္စ္က မိုက္ခ႐ို ဘေလာ့ဂ္ႏႇင့္ တြစ္တာတြင္ ေရးသားခဲ့သည္။ ယင္းေလယာဥ္သည္ လန္ဒန္၊ စတန္စတက္ဒ္ေလဆိပ္မႇ ကြာလာလမ္ပူသို႔ ထြက္ခြာမည္ ျဖစ္သည္။

ယင္းခရီးစဥ္မႇ ေရာင္းရေငြကို လႇဴဒါန္းမည္ဟုလည္း ဖာနန္ဒက္စ္က ေၾကညာထားသည္။ ဘရန္ဆန္သည္ မိတ္ကပ္လိမ္း၊ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ စီးၿပီး ေလယာဥ္မယ္ တစ္ဦးကဲ့သို႔ ေလယာဥ္ပ်ံသန္းစဥ္အတြင္း အိမ္သာေဆးျခင္း ကဲ့သို႔ေသာ ကိစၥမ်ား ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္သည္။

source:eleven media

အမ်ုိးသမီး ရင္သားကုိ ေန့စဉ္ ၾကည့္ရႈ ခံစားသည့္ အမ်ုိးသားမ်ား၏ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္နုိင္

လွပ ေက်ာ့ရွင္းသည့္ အမ်ိဳးသမီးတဦး၏ ရင္သားအလွကို ေန့စဉ္ ၾကည့္ရႈခံစား ေနသည့္ အမ်ုိးသားတဦး © ( Photo: New England Journal of Medicine )

လွပ ေက်ာ့ရွင္းသည့္ အမ်ိဳးသမီး တဦး၏ ရင္သားအလွကို ေန့စဉ္ (၁၀)မိနစ္စီ ၾကည့္ရႈ ခံစားျခင္းသည္ အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ ေစေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ယင္း အေလ့အက်င့္ေၾကာင့္ ရရွိလာသည့္ လံႈ့ေဆာ္မႈသည္ နာရီ၀က္ ၾကာေအာင္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား ျပုလုပ္ျခင္းႏွင့္ ညီမွ်ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ကာရန္ ၀ီသာဘီ က ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဒါက္တာ ၀ီသာဘီ ဦးေဆာင္ေသာ ဂ်ာမနီနိုင္ငံ ေဆးရံု(၃)ခုမွ ဆရာ၀န္ မ်ားသည္ အမ်ိဳးသား အေယာက္(၂၀၀) တို့၏ ေန့စဉ္ ဓေလ့စရိုက္ မ်ားကို (၅)ႏွစ္ အခ်ိန္ယူ ေလ့လာခဲ့ၾကရာ ၎တို့အနက္ ထက္၀က္သည္ မနက္လင္းခ်ိန္တြင္ အရင္ဆံုး ျမင္ခ်င္သည့္ ကိစၥမွာ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ ေကာင္းလွသည့္ အမ်ိဳးသမီးတဦး၏ ခနၶာကိုယ္အလွ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားထားၾကၿပီး က်န္တ၀က္မွာမူ ထိုကိစၥ အတြက္ ေထာက္ခံျခင္း မျပုဘဲ ၾကားေနၾကသည္။

ပညာရွင္ မ်ားသည္ ပထမအဖြဲ့မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအား ၎တို့ဆႏၵအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ခြင့္ျပုထားၿပီး က်န္အဖြဲ့ကိုမူ ႏွစ္သက္ရာ အာရံုအလိုက္ ခံစားခြင့္ ေပးထားသည္။ (၅)ႏွစ္ ၾကာၿပီးေနာက္ ေန့စဉ္ေန့တိုင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လွပေသာ ရင္သားကို အရသာခံ ၾကည့္ရႈခြင့္ရသည့္ အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ေသြးဖိအား ျပႆနာ၊ ေသြးေၾကာႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ား၊ ေသြးခုန္နႈန္း မမွန္ကန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚနိုင္ေျခ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားသည္ကို ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

လိင္ႏွင့္ ဆိုင္သည့္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈသည္ ႏွလံုးအား ပိုမိုလႈပ္ရွား သက္၀င္ေစကာ ေသြးလွည့္ပတ္ စီးဆင္းမႈကို လ်င္ျမန္ ေကာင္းမြန္ေစသည္။ ထို့ေၾကာင့္လည္း လိင္စိတ္ကို လံႈ့ေဆာ္ေပးနုိင္သည့္ ရင္သားအလွကို ေန့စဉ္ခံစား ထိေတြ႕ေနသည့္ အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ က်န္းမာေရး ပိုမို ေကာင္းမြန္ေနသည္မွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ မလိုသည့္ ရလဒ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ၀ီသာဘီက ရွင္းျပခဲ့သည္။

ထို့အျပင္ ထိုအျပုအမူကို ကာလရွည္ၾကာ ျပုလုပ္ပါက ႏွလံုးေရာဂါ ျဖစ္နိုင္ေျခ ထက္၀က္မွ် က်ဆင္း နုိင္သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။ ထို့ေၾကာင့္လည္း ေဒါက္တာ၀ီသာဘီ က အမ်ိဳးသားမ်ား ( အထူးသျဖင့္ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ) သည္ D-Cup အရြယ္၊ သို့မဟုတ္ ပိုႀကီးေသာ အမ်ိဳးသမီး ရင္သားမ်ားကို ေန့စဉ္ ေန့တိုင္း (၁၀)မိနစ္မွ် ခံစား ၾကည့္ရႈသင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္း နိႈးေဆာ္ထားသည္ ကို ဂ်ာမဏီ နိုင္ငံထုတ္ နယူး အဂၤလန္ ေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။

source:peoplemediavoice

အဂၤလန္အမ်ုိးသမီး၏ ထူးထူးဆန္းဆန္း ရဲစခန္းသုိ့ တုိင္ၾကားမႈ

​ပံု​စံ​ ​ဆင္တူ​သည့္​ ႏွင္း​ခဲ​ရုပ္​တု​တ​စ္ခု ©​ dailychilli

အ​ဂၤလန္​နိုင္ငံ​မွ​​ ​အ​မ်ိဳး​သ​မီးတစ္ဦး​သည္​​ ​ရဲ​စ​ခန္း​သို့​ ​ထူး​ထူး​ဆန္း​ဆန္း​​ ​တိုင္​ၾကား​မႈ​ ​တစ္​ခု​ေၾကာင့္​​ ​ရဲ​မ်ား​ ဦး​ေႏွာက္​စား​ေန​ေၾကာင္း​​ ​သိ​ရ​သည္​။​ ​နိုင္ငံ​အ​ေရွ့​ေတာင္​ပိုင္း​​ ​ကန့္​ေဒသ​တြင္​ ​ဆီး​ႏွင္း​မ်ား​ ​ထူ​ထပ္​ၿပီး​ ​ကား​ေပါင္း​ ရာ​ႏွင့္​ခ်ီ​ လမ္း​ေဘး​ထိုး​ရပ္​ထား​ရာ​မွ​ ​ရဲ​မ်ား​ထံ​ ​အ​ကူ​အ​ညီ​ ​ေတာင္း​ခံ​ေန​ေသာ​ေၾကာင့္​

​ရဲ​တပ္​ဖြဲ့​မွာ​ ​အ​လြန္​အ​လုပ္​မ်ား​လ်က္​ရွိ​ခ်ိန္​တြင္​ ​အ​ဆို​ပါ​ ​အ​မ်ိဳး​သ​မီးက​​ ​သူ​မထု​လုပ္​ထား​သည့္​ ​ႏွင္း​ခဲ​ရုပ္​ကို​ ​သူ​မ်ား​ခိုး​သြား​ေၾကာင္း​ ​တိုင္​ၾကား​ခဲ့​ျခင္း​ျဖစ္​သည္​။​

ယင္း​အ​ရုပ္​အ​တြက္​ ​၅​ ​နာ​ရီ​ၾကာ​ ​အ​ခ်ိန္​ယူ​ခဲ့​ရ​ေၾကာင္း​၊​ ​သူ​မ​ပိုင္​ ​ႏွင္း​ခဲ​ရုပ္​ကို​ ​သူ​မ​စီး​က​ရက္​ ​သြား​ေသာက္​ခ်ိန္​တြင္​ ​တစ္ဦးဦး​က​ ​ခိုး​ယူ​သြား​ေၾကာင္း​ ​အ​ဆို​ပါ​ ​အ​မ်ိဳး​သ​မီး​က​ ​ဖုန္း​ဆက္​တိုင္​ၾကား​ခဲ့​သည္​။​ ​ထို့​အ​ျပင္​ ​အ​ရုပ္​ကို​ ​ျဖစ္​နိုင္​သ​မ်ွ​ ​အ​ျမန္​ဆံုး​ ​ကူ​ညီ​ရွာ​ေဖြ​ေပး​ေစ​လို​ေၾကာင္း​ ​ပန္​ၾကား​ခဲ့​ေသး​သည္​။​ ​ရဲ​မ်ား​က​ ​ထို​အ​မ်ိဳး​သ​မီး​သည္​ ​အ​ေပ်ာ္​သ​ေဘာ​ ​က်ီ​စယ္​ေန​ခဲ့​ျခင္း​ ​မ​ဟုတ္​ေၾကာင္း​ ​ေျပာ​ၾကား​ခဲ့​သည္​။​ ​သို့​ေသာ္​လည္း​ ​စံု​ေထာက္​ဌာ​န​ ​အ​ႀကီး​အ​ကဲ​ ​ဆီ​မြန္​ဘ​လက္​က​ ​ထို​ကိ​စၥ​သည္​ အ​လြန္​အ​လိုက္​မ​သိ​ေသာ​ ​လုပ္​ရပ္​ျဖစ္​ေၾကာင္း​ ​ေဝ​ဖန္​သြား​သည္​။​

​ၿဗိ​တိန္​နိုင္ငံ​ ​ေန​ရာ​အ​ႏွံ့​အ​ျပား​တြင္​ ​ေရ​ခဲ​မ်ား​ ​ဖံုး​လႊမ္း​ေန​ၿပီး​ ​ကား​မ်ား​လမ္း​ေခ်ာ္​ျခင္း​ကဲ့​သို့​ ​ကိ​စၥ​မ်ား​ေၾကာင့္​ ​အ​ေရး​ေပၚ​ ​ဖုန္း​နံ​ပါတ္​ 999 ​သို့​ ​အ​ကူ​အ​ညီ​ ​ေတာင္း​ခံ​မႈ​ ​အ​ေျမာက္​အ​ျမား​ ​ရွိ​ေန​ေၾကာင္း​ ​သိရ​သည္​။​

source:peoplemediavoice

ဦးေႏွာက္ယုိစီးမႈလား၊ ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလား

ျပည္တြင္းက ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျမင္ အယူအဆ အမ်ဳိးမ်ဳိးရႇိၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကဒါဟာ ဦးေႏႇာက္ယိုစီးမႈ(brain drain) ျဖစ္တယ္။ ပညာသင္ၾကားေပးခဲ့ရတဲ့ မိခင္ႏိုင္ငံအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ႈံးမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ သေဘာထားၾကတယ္။

ပိုဆိုးတဲ့ ျပႆနာ

ဦးေႏႇာက္ယိုစီးမႈထက္ဆိုးတဲ့ ဦးေႏႇာက္ေျခာက္ခန္းမႈ (braindry) ျပႆနာလည္း ရႇိေသးတယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဆရာ၀န္ျဖစ္ၿပီး ဆရာ၀န္မလုပ္ဘဲ ကုမၸဏီေထာင္ စီးပြားေရးလုပ္တဲ့အခါ၊ အထည္အလိပ္ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ရက သေဘၤာသား သြားလုပ္တဲ့အခါ၊ ဘူမိေဗဒဘြဲ႕ရက ေဆးကုမၸဏီရဲ႕ ေဆးေရာင္းသမား သြားလုပ္တဲ့အခါ သူတို႔ သင္ယူခဲ့တဲ့ ပညာေတြ ေမ့ေလ်ာ့ ေျခာက္ခန္းသြားၿပီး အဟာသိကံ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ေရးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။

ဒီျပႆနာမ်ဳိးဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမႇာ ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားတဲ့အတြက္ တိုးတက္မႈေနာက္က်မႈဟာ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ပိုၿပီးဆိုးလာတယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ ကုလသမဂၢ ညီလာခံႀကီးေတြမႇာ ဒီျပႆနာ ေျဖရႇင္းေရးအတြက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမယ့္ ဒီေန႔အထိ အေျဖရႇာမေတြ႕ႏိုင္ၾကဘူး။ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံေပါင္းစံုရဲ႕ အထက္ျမက္ဆံုး ဦးေႏႇာက္ေတြကို အေခ်ာင္ရေနတဲ့အတြက္ မႇိန္းၿပီး မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနၾကတယ္လို႔  စြပ္စြဲသံေတြလည္း ၾကားရတယ္။

လြယ္လြယ္နဲ႔ ထြက္ခြင့္မေပး

ဒီႏိုင္ငံမႇာ ဘြဲ႕ရတဲ့အထိ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီးမႇ ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံမႇာ နစ္နာတယ္လို႔ ျမန္မာဆိုရႇယ္လစ္ေခတ္က ယူဆခဲ့တယ္။ အဲဒီယူဆခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္ခြင့္ လြယ္လြယ္နဲ႔မေပးခဲ့ဘူး။ FRC ကိုင္ထားၿပီး အၿပီးျပန္ေတာ့မယ့္ ''ေဖာ္ဂြတ္'' (For Good) သမားေတြပဲ အသြားမ်ားတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား အတြက္ေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔မထြက္ႏိုင္ေအာင္ ဘြဲ႕နဲ႔ဒီပလိုမာအတြက္ ပညာေရးေလ်ာ္ေၾကး ေကာက္ခံတဲ့စနစ္ စတင္တီထြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ ဒီေန႔အထိ ဒီစနစ္ ရႇိေနေသးတယ္။ အဲဒီေခတ္မႇာ အစိုးရကလႊတ္တဲ့ ပညာေတာ္သင္နဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလႇယ္ အဖြဲ႕ေတြေလာက္ပဲ ႏိုင္ငံျခား အသြားအလာရႇိၾကတယ္။ ဒီေခတ္လို ေရႇာ့ပင္းထြက္တယ္ဆိုတာ ၾကားေတာင္မၾကားဖူးၾကဘူး။

၀ါးလံုးေခါင္းထဲက ထြက္ၾက

ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာမႈ မဟုတ္ဘူး။ အျမတ္ေတာင္ ထြက္ေသးတယ္လို႔ ယူဆသူေတြလည္း ရႇိတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ အထူးလိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရႇာ ေပးတာျဖစ္လို႔ တားဆီးပိတ္ပင္ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ သူတို႔ကဆိုတယ္။ သီရိလကၤာ၊ အင္ဒိုနီးရႇားနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရႇ္ ႏိုင္ငံေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားသြား ႏိုင္ငံျခားက ျပန္ပို႔တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ႏႇစ္စဥ္ ေဒၚလာ သန္းရာေပါင္းမ်ားစြာ ရရႇိေနတာကို ေထာက္ျပၾကတယ္။ ကမၻာရြာေခတ္မႇာ ၀ါးလံုးေခါင္းထဲက ထြက္ၾကပါလို႔လည္း သူတို႔က တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ၾကတယ္။

အေရးႀကီးလိုလို

မၾကာမီေလးကပဲ မႏၲေလးက စာတစ္ေစာင္ရတယ္။ အၿငိမ္းစားဘီအီး (စက္မႈ) အင္ဂ်င္နီယာႀကီး တစ္ေယာက္ဆီကပါ။ သူျမင္တဲ့''ဘရိန္းဒရိန္း''ကေတာ့ တစ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ရၿပီး အင္ဂ်င္နီယာဆိုတဲ့ ရာထူးႀကီး ယူထားေပမယ့္ တကယ္လက္ေတြ႕က်ေတာ့ စာရင္းအင္းေတြ စာရြက္ေတြ၊ အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔ပဲ အလုပ္႐ႈပ္ေနရတဲ့ စာရင္းကိုင္လိုလို၊ ႐ုံးအုပ္စာေရးႀကီးလိုလို ျဖစ္ေနတာကမႇ အမႇန္တကယ္ ''ဘရိန္းဒရိန္း'' ျဖစ္တာပါတဲ့။

ဘရိန္းဂိန္း

ႏိုင္ငံျခားထြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့အတြက္ ပိုၿပီး မ်က္စိပြင့္နားပြင့္ ျဖစ္လို႔ ''ဘရိန္းဂိန္း'' (brain gain) ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္တဲ့။ ဆက္ၿပီးသူက တိန္႔ေရႇာင္ဖိန္ရဲ႕လုပ္ရပ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခု ေျပာထားေသးတယ္။ တိန္႔ေရႇာင္ဖိန္ အာဏာျပန္ရ တဲ့အခါမႇာ ပညာထူးခြၽန္တဲ့ လူငယ္ေတြကို အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဆီ ပညာသင္လႊတ္တယ္။ တျခားသူေတြက ဒီလူေတြျပန္မလာရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲလို႔ ေမးေတာ့ ကိစၥမရႇိပါဘူးလို႔ ျပန္ေျဖတယ္။ လက္ေတြ႕မႇာလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား ျပန္မလာဘဲ ဟိုႏိုင္ငံေတြမႇာ အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး တခ်ဳိ႕က ဟိုႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေတာင္ ခံယူလိုက္ၾကတယ္။

ပါရဂူေတြအမ်ားႀကီး

ဒါေပမယ့္ တံခါးဖြင့္စီးပြားေရးစနစ္ က်င့္သံုးလိုက္လို႔ စီးပြားေရး တစ္ရႇိန္ထိုး တိုးတက္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အဲဒီလူေတြ အမ်ားႀကီး ျပန္လာၾကတယ္တဲ့။ အဲဒီထဲမႇာ ပါရဂူဘြဲ႕ရ ပညာရႇင္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ပါလာတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရႇင္ (expatriate) အျဖစ္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီႀကီးေတြမႇာ လခေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ၀င္လုပ္ၾကသတဲ့။ ဒါေတာ့ဟုတ္တယ္။ ရႇစ္ဆယ္ခုႏႇစ္ေတြ အတြင္းက FRC တပည့္ေတြ အမ်ားႀကီး အဲဒီအခ်ိန္က တ႐ုတ္(တိုင္ေပ)ကုိ ေဖာ္ဂြတ္ျပန္သြားၾကတယ္။ အခု ဒီဘက္ပိုင္း ႏႇစ္ေတြက်ေတာ့ သူတို႔ထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ ေပက်င္းတို႔ ရႇန္ဟိုင္းတို႔မႇာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။

ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈအျပည့္

မႏၲေလးက အၿငိမ္းစား အင္ဂ်င္နီယာႀကီးကေတာ့ ပညာတတ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားတဲ့အတြက္ (၁) အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ ပညာအရည္အခ်င္း တိုးတက္တယ္ (၂)မိသားစု စား၀တ္ေနေရး ေျပလည္ေစတယ္။ (၃)တိုင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရေစတယ္။ (၄) ထြက္သြားသူေတြေနရာမႇာ ေနာက္လူေတြ အလုပ္ရလို႔ အလုပ္လက္မဲ့ ေလ်ာ့နည္းေစတယ္လို႔ နံပါတ္စဥ္ထိုးၿပီး ေထာက္ခံအားေပးသြားပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးတိုင္းဟာ ကိုယ့္အိုးကိုယ့္အိမ္ကို အင္မတန္ခင္ တြယ္တတ္သူေတြ ျဖစ္လို႔၊ တစ္ေန႔ေန႔က်ရင္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္မလာဘဲ မေနပါဘူးလို႔လည္း သူကယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ အျပည့္ရႇိပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားတဲ့ တပည့္ေတြ ရာေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ အဆက္အသြယ္ မျပတ္တာေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ သေဘာတူတယ္။ တစ္ေန႔မႇာ သူတို႔အားလံုး ျပန္လာၾကမယ္ဆိုတာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္တယ္။

နယ္ပယ္က်ဥ္းလြန္းလို႔

ႏႇစ္ေပါင္းႏႇစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းဆရာ လုပ္ခဲ့ရာမႇာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အမ်ားစုက ျမန္မာျပည္ေပါက္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ျဖစ္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆို တ႐ုတ္စကားေတာင္ မတတ္ၾကဘူး။ ဆိုရႇယ္လစ္ စကားလံုးေတြ လူတိုင္းရြတ္ေနတဲ့ ေခတ္မႇာ လုပ္ကိုင္စားစရာ နယ္ပယ္က်ဥ္းေျမာင္းလြန္းလို႔သာ သူတို႔သြားၾကတာ ဘယ္သူမႇေတာ့ သြားခ်င္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာလူမ်ဳိးစစ္စစ္ေတြ မဆိုထားနဲ႔ သူတို႔လို ျမန္မာျပည္ ေပါက္တ႐ုတ္ေတြနဲ႔ အိႏၵိယသားေတြေတာင္ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းေျပာရင္ မ်က္ရည္မ၀ဲဘဲ မေနႏိုင္ၾကပါဘူး။ အခြင့္သာတဲ့ တစ္ေန႔မႇာ သူတို႔ျပန္လာၾကမႇာပါ။

ဘာေၾကာင့္ ေသခ်ာတာလဲ

၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကို ျပန္လာမႇာပါလို႔ေတာင္ ေျပာရဲတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒါေလာက္ ေသခ်ာေနရတာလဲလို႔ ေမးရင္ ျမန္မာစကား မတတ္တဲ့လူေတြေတာင္ ေပ်ာ္လြန္းလို႔ ကုတ္နဲ႔ ေကာ္ထုတ္ေတာင္ မျပန္ခ်င္ေတာ့တာေတြကို လက္ညႇိဳးထိုးျပလိုက္ ခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္ေမြး၊ ျမန္မာျပည္မႇာႀကီးၿပီး ျမန္မာစကား တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ေျပာတတ္သူေတြ ျပန္မလာဘဲ မေနႏိုင္ပါဘူး။ ျပန္လာတဲ့အခါ တခ်ဳိ႕ စုမိေဆာင္းမိတာေလးေတြ ပိုက္ၿပီး ျပန္လာၾကမယ္။ တခ်ဳိ႕က ပညာရႇင္ေတြ ပါရဂူေတြ ျဖစ္ၿပီး ျပန္လာၾကမယ္။ တခ်ဳိ႕ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားေတြအျဖစ္ ျပန္လာၾကမယ္။ လက္ခ်ည္းသက္သက္ ျပန္လာဖူးသူလည္း ရႇိႏိုင္ပါတယ္။

ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္

ဘယ္လိုနည္း ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ပဲ ျပန္လာလာ၊ တိုင္းျပည္အတြက္ကေတာ့ အက်ဳိးရႇိတာပါပဲ။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေပါင္းစံုက အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ပညာရပ္ေတြ၊ အေတြ႕အႀကံဳ ဗဟုသုတေတြ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြ ျဖည့္ဆည္း ရယူႏိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အျမတ္တႏိုး ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားေနရတဲ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာရပ္မ်ားဟာလည္း ယိုးဒယား၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ စတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြနဲ႔ ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္ ေနခဲ့ၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးဟာ ရြာႀကီးတစ္ရြာ လို ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေခတ္ဒီအခါမႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ခ်ည္း သက္သက္ တံခါးပိတ္ေနလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ တံခါးေတြ ဖြင့္ထားမႇ အခန္းထဲက ေလဆိုးေလပုပ္ေတြ လြင့္စင္ထြက္သြားၿပီး ျပင္ပကေလေကာင္းေလသန္႔ေတြ ၀င္ေရာက္လာမႇာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဆာင္းပါးရွင္-ဦးစိန္ဝင္း

source: eleven media group

ဟာသ

မွူၾကိဳေက်ာင္းတခုမွ..ခေလးငယ္ေလးေတြကိုပံုဆဲြခိုင္းေတာ ့...

ကို ယ္ ့ဆဲြခ်င္တာဆဲြၿပီလာၿပေဟး

အေယာက္40ေလာက္ရွိတဲ ့ခေလးေတြၾကားမွာခေလးငယ္ေလးတေယာက္ကထူးထူးဆန္းဆန္းေပါ ့ဗ်ာ

အသဲပံုမွာေၿခေထာက္ကေလးနဲ ့ပါလာေတာ ့ထူးဆန္းတယ္ေပါ ့

ဆရာမကေခၚေမးလိုက္ပါတယ္...ဒီပံုေလးဆဲြတဲ ့ခေလးေလးလာပါအံုးကြယ္ေတာ္လိုက္တာဘာလို ့ဒီလိုဆဲြတာလည္းဆရာမကိုေၿဟၿပပါလားကြယ္..ဘာလို ့အသဲမွာေၿခေထာက္ေလးကကားေနရတာလည္းလို ့

ဟုတ္ကဲ ့ဆရာမ..ညညဆိုေဖေဖကေမေမ ့ကိုအသဲေလးေရေၿခေထာက္နည္း2ကားပါအံုးလို ့ေၿဟလို ့ပါ

(လက္ထပ္လ်င္)
ားအမ်ိဳးသမီးႏွစ္ေယာက္ တစ္ေန႔လက္ထပ္ရင္ ဘယ္လိုေယာက်ၤားမ်ိဳးကိုရွာျပီး
လက္ထပ္ရမည့္ အေၾကာင္းေျပာေနၾကသ
ည္။
ပထမမိန္းမ။ ။ငါယူတဲ့ေယာက်ၤားကခ်မ္းသာတဲ့သူျ
ဖစ္ရမယ္။သေဘာေကာင္းတဲ့သူျဖစ္ရမယ္။ရုပ္ေခ်ာတဲ့သူျဖစ္ရမယ္။
ဒုတိယမိန္းမ။ ။အို..........ဒါဆို နင္ကေယာက်ၤား ၃ ေယာက္ေတာင္ယူမွာလား
(ၾကိဳက္ေနလို႕ပါ)
ဒီအမ်ိဳးသမီးကို ခင္မ်ား ဘာလို့အဓမၼ က်င့္ရတာလဲ" တရားခံကို
တရားသူၾကီးကေမးသည္..။
"သူ့ကို က်ေနာ္ၾကိဳက္လို့ပါ"ဟုတရားခံက မ်က္လံုးႏွစ္ဖက္ ကို
လက္ႏွင့္ပိတ္ရင္းျပန္ေျဖသည္..။
"ဒီေယာက်္ားကိုေရာ ဘာျဖစ္လို့အဓမၼ က်င့္ရျပန္တာလဲ
"ဟုတရားသူၾကီးကထပ္ေမးသည္..။
"သူ့ကိုက်ေနာ္ၾကိဳက္လို့ပါ "ဟုတရားခံကမ်က္လံုးႏွစ္လံုးကို
လက္၀ါးျဖင့္ပိတ္ရင္းျပန္ေျဖသည္။
'ဒါနဲ့ေနပါအံုး ခင္မ်ားဘာျဖစ္လို့ မ်က္လံုးကိုလက္ႏွစ္ဖက္နဲ့
ပိတ္ျပီးေျဖေနရတာတုန္း "
"တရားသူၾကီးမင္းကိုလည္းက်ေနာ္ၾကိဳက္ေနလို့ပါ..။"
(လက္တည္႕လာလို႕ပါ)
လင္မယားႏွစ္ဦးကြာရွင္းျပတ္ဆဲမည္ဟု ရုံးေတာ္သို႔ေရာက္လာသည္။
ေယာက်ၤားျဖစ္သူက...ဒီမိန္းမအားကြာရွင္းခ်င္ပါတယ္...
တရားသူၾကီးက.....သီးမခံႏိုင္ေအာင္ဘာေၾကာင့္မ်ားလဲ
ေယာက်ၤားျဖစ္သူက...ဒီမိန္းမနဲ႕လက္ထပ္ျပီးတဲ့ႏွစ္၂၀လံုးလံုးမွာ
သူစိတ္တိုင္းမက်ရင္ေတြတဲ့အရာနဲ႕ေကာက္ေကာက္ေပါက္ပါတယ္။ဒါေေၾကာင့္သီးမခံႏုိင္တာပါ။
တရားသူၾကီးက....ႏွစ္၂၀လံုးသီးခံျပီးမွဘာလို႕ရုံးေတာ္ကိုလာတိုင္ရတာလဲ။
ေယာက်ၤားျဖစ္သူက...ဒီမိန္းမရဲ႕လက္ကအခုမွပိုျပီးလက္တည့္လာလို႔ပါ...
(မွီနိင္ေသးတယ္)
အမ်ိဳးသမီး၏ေနာက္သို႕လူငယ္တစ္ေယာက္ ေၿပးလိုက္လာၿပီးေၿပာသည္။
``ဒိမွာခင္ဗ်ာ၊ ဒိမွာခင္ဗ်ာ´´
အမ်ိဳးသမီး ၿပန္လွည့္ၾကည့္ၿပီး ေမးသည္။
``က်ြန္မကိုေခၚတာလား ဘာကိစၥလဲ´´
``ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ ထီးေမ့က်န္ခဲ့တာ ခင္ဗ်ားလား´´
အမ်ိဳးသမီးလႈပ္လႈပ္ရွားရွား ၿဖစ္သြားသည္။
``ဟုတ္ပါရဲ႕ က်ြန္မ ထီးေမ့က်န္ခဲ့တယ္´´
``အဲဒါဆိုၿမန္ၿမန္ေၿပးလိုက္၊ကားကအခုမွ စထြက္ကာစပဲရွိေသးတယ္။´´
ျမဲျမဲကိုင္
စိတ္ေရာဂါကုေဆးရုံကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ မြမ္းမံေနသည္။
ေဆးသုတ္သမားသည္ နံရံကို ေဆးသုတ္ေနသည္။
လူနာတစ္ေယာက္ေရာက္လာကာ ၄င္းကိုေမးသည္။
“ ခင္ဗ်ား ေဆးသုတ္တံကို ေသေသခ်ာခ်ာ ကိုင္ထားရဲ့လား”
“ ကိုင္ထားပါတယ္”
“ ဒီလိုဆိုရင္ ေလွခါးကို ျဖဳတ္လိုက္ေတာ့မယ္ေနာ္”
ေစ်းေလွ်ာ ့ပါ
ဖိနပ္ဆိုင္တြင္ ကိုခ်ဴခ်ာ ဖိနပ္စီးၾကည့္ေနသည္ ၊
အေရာင္းသမ ကို ေမးသည္။
“ေစ်းဘယ္ေလာက္လဲ ”
“၄၀ ပါ”
“၃၀ ပဲထားပါဗ်ာ ၊ ႏွစ္ဖက္ စလုံးယူသြားမယ္
ဘာေကာင္လဲ
“ခ်ာတိတ္ . . မင္း ဘာျဖစ္လို႕ ငိုေနရတာလဲကြ”
“ ေမေမက ေဖေဖ့ကို ဆင္ရိုင္းၾကီးလို႕ေျပာတယ္ ။ ေဖေဖက ေမေမ့ကို ၾကက္မၾကီးလို႕
ျပန္ေျပာတယ္”
“ အဲ့ဒါနဲ႕ ငိုရေရာလား ကေလးရဲ့”
“ စဥ္းစားၾကည့္ေလ . . ကၽြန္ေတာ္က ဘာေကာင္ျဖစ္မလဲ”
*ခ်ိဳသာစြာေျပာပါ*
ေလယာဥ္တစ္စီး … စက္ခ်ိဳ႕ယြင္း ေနေတာ့ ခရီးသည္ေတြ အားလံုး
စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကၿပီ
..။
အားလံုးက ဘုရားတလုိ႔ … အဲဒါကုိ Pilot က ေလယာဥ္မယ္ကုိ …
ခရီးသည္ေတြကုိ အားေပးစကားေျပာဖုိ႔ လႊတ္လုိက္တဲ့ အခါ … ေလယာဥ္မယ္က
ခ်ိဳခ်ဥ္ဗန္းေလး
ကုိင္လုိ႔ အျပင္ထြက္သြားၿပီး …. ” ကဲ … ခရီးသည္မ်ားရွင္ … မေသခင္ေလး
… အခ်ိဳတည္း ၾကရေအာင္ … ” တဲ့ …
*ေမေမကူပါ *
ပီတာေလး ကန္လိုက္ေသာ ေဘာလံုး အိမ္နီးခ်င္း ျပတင္းေပါက္ကို
ထိမွန္ျပီး ကြဲသြားသည္ ။
အေမျဖစ္သူက ပီတာေလးကို ေျခာက္လွန္.သည္ ။
" မင္း အေဖ မွန္အသစ္ မယူလာမလာမခ်င္း ေပါက္ေနတဲ့ ေနရာကို မင္းရဲ့
ဖင္ေျပာင္ၾကီးနဲ့
ပိတ္ေပးထားရမွာပဲ ၊ နားလည္လား ။"
ပီတာေလး မ်က္ရည္မ်ားၾကားက ေျပာသည္ ။
* "က်ေနာ္ ထမင္းစားတဲ့ ခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္ အစား ေမေမ ကူပိတ္ေပးေနာ္ ။*